Καμαρινάκης Απόστολος
Διευθ.Σύμβουλος του Οργανισμού Λιμένα Ελευσίνας
Υποναύαρχος ΛΣ(εα) – Πολιτικός Μηχανικός
Συνέντευξη στον Μεγαριώτη Ιωάννη
Κύριε Καμαρινάκη θέλετε να μας πείτε επιγραμματικά την ιστορία του Λιμένα Ελευσίνας μέχρι σήμερα;
Ο Λιμένας της Ελευσίνας υπήρξε πάντα εμπορικό λιμάνι και η ιστορία του είναι συνυφασμένη με την πόλη. Είναι ένας τόπος με λαμπρή ναυτιλιακή παρουσία στον ελληνικό χώρο αλλά επί δεκαετίες μία υποβαθμισμένη περιοχή με τα αγκυροβόλια της να έχουν μετατραπεί σε «νεκροταφεία» ανεπιθύμητων πλοίων.
Η Ελευσίνα, πατρίδα του Αισχύλου με ιστορική πορεία αιώνων, υπήρξε μία από τις πέντε ιερές πόλεις της αρχαίας Ελλάδας. Ο Λιμένας Ελευσίνας είναι από τους παλαιοτέρους της Ευρώπης καθώς από τις ανασκαφές και τα ευρήματα της αρχαιολογικής σκαπάνης πιστοποιείται η λειτουργία του από την κλασσική εποχή (500 π.Χ.).
Στα πρώτα χρόνια μετά την επανάσταση του 1821 η Ελευσίνα είναι ένας οικισμός ψαράδων με λιγότερους από 400 κατοίκους.
Στα χρόνια όμως που ακολουθούν, η πορεία της πόλης είναι θεαματική και ο πληθυσμός της γιγαντώνεται. Το πρώτο τρένο περνά από την Ελευσίνα το 1855, το 1926 η πόλη ηλεκτροδοτείται και αποκτά δίκτυο ύδρευσης ενώ ήδη δραστηριοποιούνται κατά μήκος του παραλιακού μετώπου οι πρώτες μεγάλες ιστορικές βιομηχανίες οι οποίες χρησιμοποιούν το λιμάνι για τη μεταφορά των προϊόντων τους. Σήμερα αυτά τα ιστορικά βιομηχανικά κτήρια είναι η κληρονομιά της Ελευσίνας αλλά στέκουν ερειπωμένα.
Ο Λιμένας Ελευσίνας στην σύγχρονη πλέον εποχή αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους εμπορικούς λιμένες της Μεσογείου, ειδικά για το χύδην φορτίο και έχει χαρακτηριστεί από το 2007 (Κοινή Υπουργική Απόφαση 8315.2/02/07 -ΦΕΚ 202 Β/2007) ως «Λιμένας Διεθνούς Ενδιαφέροντος». Και αυτό γιατί βρίσκεται σε στρατηγική θέση και σε κομβικό σημείο κοντά στην πρωτεύουσα και πλάι σε σημαντικούς οδικούς άξονες της Αττικής που προσφέρουν δυνατότητες ανάπτυξης συνδυασμένων μεταφορών.
Ιστορικά, το 1923 ιδρύεται το Λιμενικό Ταμείο Ελευσίνας που μετετράπη σε ΟΡΓΑΝΙΣΜΟ ΛΙΜΕΝΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Α.Ε. (ΟΛΕ Α.Ε) με το Ν. 2932/2001 ενώ τον Μάιο του 2003 υπογράφεται η Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Α.Ε. Οργανισμός Λιμένος Ελευσίνας, με την οποία παραχωρείται στην Α.Ε. η χρήση και εκμετάλλευση της Χερσαίας και Θαλάσσιας Ζώνης Λιμένα Ελευσίνας, στον ομώνυμο κόλπο που αρχίζει γεωγραφικά από το ναυτικό οχυρό του Σκαραμαγκά και εκτείνεται ως περιοχή δικαιοδοσίας, μέχρι την Κινέττα (περιλαμβάνει 4 Δήμους :Χαϊδάρι, Ασπρόπυργο, Ελευσίνα και Μέγαρα).
Σήμερα ο ΟΛΕ αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο λιμάνι της Αττικής αφού ήδη ο Πειραιάς έχει ιδιωτικοποιηθεί. Ο ΟΛΕ ανήκει κατά 100% στο ΤΑΙΠΕΔ που το έχει εντάξει στα 10 μεγαλύτερα λιμάνια της Ελλάδας που τελούν υπό ιδιωτικοποίηση.
Με την ανάληψη των καθηκόντων σας ποια ήταν τα σοβαρότερα προβλήματα που αντιμετωπίσατε;
Προέρχομαι από το Λιμενικό Σώμα, αποστρατεύτηκα με το βαθμό του Υποναυάρχου, οπότε ως άνθρωπος της θάλασσας είμαι συνηθισμένος σε… φουρτούνες. Επίσης ως Πολιτικός Μηχανικός εξειδικευμένος στην κατασκευή, διοίκηση και ανάπτυξη λιμένων, διαβλέπω τις δυνατότητες ανάπτυξης ενός εμπορικού λιμένα όπως αυτός της Ελευσίνας, ο οποίος διακρίνεται για την στρατηγική του θέση και τις προοπτικές αξιοποίησής του και ανάπτυξης στον τομέα των συνδυασμένων εμπορευματικών μεταφορών. Προοπτικές ανάπτυξης που θα έχουν προέκταση και στην τοπική οικονομία καθώς η ανάπτυξη του Λιμένα Ελευσίνας είναι σημαντικός παράγοντας για την ενίσχυση της οικονομίας της πόλης και της ευημερίας των ανθρώπων της.
Με την ανάληψη των καθηκόντων μου αντελήφθην ότι η τοπική κοινωνία, δυστυχώς, έχει γυρίσει την πλάτη στη θάλασσά της. Αυτό δείχνει σιγά-σιγά να αλλάζει και χαίρομαι όταν βλέπω, κυρίως τα Σαββατοκύριακα, τον κόσμο να κάνει βόλτα στο παραλιακό μέτωπο της πόλης ενώ παράλληλα ο κύκλος εργασιών του Λιμένα αυξάνεται.
Θέλετε να μας περιγράψετε τα οικονομικά στοιχεία του Οργανισμού για το έτος 2019 καθώς και για το 2020 μέχρι σήμερα;
Για το έτος 2019, με κλεισμένη την χρήση, τα έσοδα του Οργανισμού Λιμένος Ελευσίνας ΑΕ ανήλθαν σε 4,3 εκατ. Ευρώ και τα έξοδα σε 3,1 εκατ. Ευρώ με κέρδη 1,2 εκατ. Ευρώ.
Θα σταθώ περισσότερο στο 4μηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2020, χρονικό διάστημα κατά το οποίο τα έσοδά μας ανέρχονται σε 1,4 εκατ. Ευρώ, τα έξοδα μας 0,9 εκατ. Ευρώ και τα κέρδη σε 0,5 εκατ. Ευρώ. παρουσιάζοντας αύξηση κερδών κατά 0,3 εκατ. Ευρώ και καταγράφοντας αύξηση περίπου 28% σε σχέση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019 παρά την πανδημία που είχε μπλοκάρει τις διεθνείς αγορές στη ναυτιλία.
Το λιμάνι της Ελευσίνας βρίσκεται σε περιοχή που η τοπική κοινωνία αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα και κυριότερα με την περιβαλλοντική ρύπανση και την οικονομική υποβάθμιση. Ποια είναι τα σχέδιά σας για την αντιμετώπιση τους;
Μέχρι σήμερα η Ελευσίνα θεωρείται συνώνυμη μιας υποβαθμισμένης φθίνουσας βιομηχανικής περιοχής που κυριαρχεί η ρύπανση, η ανεργία και η απομόνωση. Σ’ αυτή την εικόνα συνέβαλε και η θέση του λιμανιού στην καρδιά του αστικού ιστού, αλλά και η άναρχη παρουσία πολλών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Μια εικόνα που λειτούργησε αποτρεπτικά επί δεκαετίες για την ανάπτυξη του τουρισμού σε μία πόλη με μεγάλο ιστορικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον
Στις βασικές προτεραιότητές μου είναι ένα πλαίσιο σχεδιασμού δράσεων και υλοποίησης μέτρων απομάκρυνσης από τον κόλπο της Ελευσίνας των εγκαταλειμμένων πλοίων, τα οποία έχουν χαρακτηριστεί ναυάγια ή επικίνδυνα και επιβλαβή και αποτελούν απειλή για το θαλάσσιο περιβάλλον. Οι δράσεις αυτές είναι απαραίτητες τόσο για την εξασφάλιση συνθηκών ακώλυτης ναυσιπλοΐας, απρόσκοπτης λειτουργίας των θαλάσσιων και εν γένει λιμενικών δραστηριοτήτων όσο και για την ορθή περιβαλλοντική διαχείριση και προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος . Να σταματήσει επιτέλους ο κόλπος της Ελευσίνας να αποκαλείται «νεκροταφείο πλοίων».
Από την πρώτη ημέρα που ανέλαβα τα καθήκοντά μου ως Διευθύνων Σύμβουλος του ΟΛΕ ΑΕ μέχρι σήμερα εργάζομαι με εντατικούς ρυθμούς προς αυτή την κατεύθυνση ώστε να συνεχιστούν απρόσκοπτα οι διαδικασίες απομάκρυνσης των πλοίων που χαρακτηρίσθηκαν σύμφωνα με το νόμο ναυάγια ή επιβλαβή/επικίνδυνα.
Παράλληλα μεγάλη έκταση της Χερσαίας Ζώνη Λιμένα Ελευσίνας, η οποία δεν χρησιμοποιείται πλέον για λιμενικές εργασίες, έχει σήμερα ήδη παραχωρηθεί, με σχετική απόφαση του ΔΣ του ΟΛΕ ΑΕ και με τη σύμφωνη γνώμη του ΤΑΙΠΕΔ, στους Δήμους Ελευσίνας, Ασπροπύργου και Μεγάρων δηλαδή στην τοπική κοινωνία. Οι χώροι αυτοί παραδίδονται στην τοπική κοινωνία για να επιστρέψει ο κόσμος στη θάλασσα ενώ μπορούν παράλληλα να αξιοποιηθούν και στο πλαίσιο φιλοξενίας των εκδηλώσεων που πρόκειται να διοργανωθούν στην Ελευσίνα λόγω της κήρυξης της ως Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2021. Άλλωστε ο ΟΛΕ ΑΕ είναι το τελευταίο χρονικό διάστημα σε συνεχή επαφή με την Οργανωτική Επιτροπή «Ελευσίνα Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2021» και θα σταθεί αρωγός σε δράσεις για την προβολή της πόλης και του παραλιακού μετώπου της. Ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας είναι μία μεγάλη ευκαιρία για την ανάδειξη της Ελευσίνας και την τόνωσης της τοπικής οικονομίας.
Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το 2020;
Ένας από τους βασικούς στόχους μου είναι να αναδειχθεί ο Λιμένας της Ελευσίνας στη θέση που του αξίζει. Προτεραιότητά μου είναι να αυξήσω τις δυνατότητες που προσφέρει ο τόπος αυτός με σεβασμό στα κεκτημένα που υπάρχουν σήμερα και με σεβασμό στους ανθρώπους που ήδη εργάζονται μέσα στο λιμάνι και γύρω από αυτό. Να σταματήσει ο κόλπος της Ελευσίνας να είναι ο χώρος των ναυαγίων, της ρύπανσης και της βιομηχανικής εγκατάλειψης. Θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε το γεγονός ότι η Ελευσίνα είναι το επίνειο του Θριάσιου Πεδίου, του μεγαλύτερου εμπορευματικού κέντρου της Ελλάδας. Επιπλέον στις διαγραφόμενες προοπτικές ανάπτυξης του Λιμένα Ελευσίνας επισημαίνω και τα συγκριτικά πλεονεκτήματα λόγω της γειτνίασής του με τους βασικούς οδικούς άξονες και το σιδηροδρομικό δίκτυο σε συνδυασμό με τη δυναμική παρουσία σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων στην περιοχή.
Ποιες οι επιπτώσεις του COVID – 19 στις δραστηριότητες του Λιμένα;
Την επίμαχη περίοδο του lockdown Μάρτιο- Απρίλιο 2020 οι υπηρεσίες του Λιμένα Ελευσίνας λειτούργησαν κανονικά ανταποκρινόμενες στις αφίξεις πλοίων και στην εξυπηρέτηση των χρηστών του λιμένα. Παραδόξως το διάστημα αυτό σημειώθηκε αύξηση διακίνησης φορτίων σε σύγκριση με το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2019 ενώ η εμπορευματική κίνηση συνεχίζεται με τους ίδιους σταθερούς ρυθμούς μέχρι και σήμερα, εξυπηρετώντας τις ανάγκες της ελληνικής αγοράς. Βέβαια να προσθέσω ότι το λιμάνι κατά την διάρκεια του lockdown, που παρέμεινε ανοιχτό παρέχοντας τις υπηρεσίες του, ελήφθησαν όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας για την υγεία εργαζομένων και χρηστών και τηρήθηκαν κατά γράμμα τα πρωτόκολλα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.
Θέλετε να μας αναφέρετε τους μεσο-μακροπρόθεσμους στόχους σας για τον Λιμένα Ελευσίνας;
Η Ελευσίνα αποτελεί για τον ΟΛΕ ΑΕ μεγάλο στοίχημα να συνδυάσει την Ανάπτυξη με την Προστασία του Περιβάλλοντος και να αναδειχθεί με διεθνή πιστοποίηση, σε Πράσινο Λιμάνι. Πρόκειται πραγματικά για μία πρόκληση, στην δύσκολη εποχή της οικονομικής κρίσης και της πανδημίας, αλλά παράλληλα και για μία ευκαιρία να απαντήσουμε με υψηλά standards, που θα εξασφαλίζουν τόσο μια δυναμική πορεία στον Οργανισμό, όσο και μια βελτιωμένη ποιότητα ζωής στην Ελευσίνα και στην ευρύτερη περιοχή.
Ως βασική κατεύθυνση ο ΟΛΕ έχει την ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών, αλλά και την παράλληλη πολλαπλασιαστική αύξηση των εσόδων και τη δημιουργία ενός ισχυρού και βιώσιμου οικονομικού φορέα. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία του νέου Επιχειρηματικού σχεδιασμού, είναι η αναμόρφωση της εμπορικής εικόνας του λιμένα επενδύοντας σε πολλαπλές μορφές αναπλάσεων και λοιπών χωροταξικών παρεμβάσεων, προς όφελος της εικόνας της πόλης και των πολιτών.
