Συνέντευξη – Καθηγητής  Σωτήριος Θεοφάνης  Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Ο.Λ.Θ. Α.Ε.

Ο Καθηγητής  Σωτήριος Θεοφάνης  Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της Ο.Λ.Θ. Α.Ε. μας μιλάει για τον ρόλο του Λιμένα Θεσσαλονίκης καθώς και για τους στόχους του για το άμεσο μέλλον.

Συνέντευξη στον Γιάννη Μεγαριώτη

Κύριε Πρόεδρε ο λιμένας της Θεσσαλονίκης για περισσότερο από 2.300 χρόνια, με έτος ιδρύσεως το 315 π.Χ., αποτελεί τον σημαντικότερο λιμένα της Μακεδονίας, αλλά κι έναν από τους σημαντικότερους της Ν.Α. Ευρώπης. Αναλάβατε τη διοίκηση του στις 23 Μαρτίου 2018. Θέλετε να μας περιγράψετε τι αντιμετωπίσατε με την ανάληψη των καθηκόντων σας;

Έχουμε επανειλημμένα αναφερθεί στις σημαντικές δυσκολίες που αντιμετωπίσαμε από την άποψη της κατάστασης του εξοπλισμού αποτέλεσμα της έλλειψης επενδύσεων για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα  και της έλλειψης συστηματικού προγράμματος συντήρησης του εξοπλισμού.

Η πραγματικότητα αυτή μαζί με σοβαρά προβλήματα στην εξυπηρέτηση των πελατών (καθυστερήσεις πλεύρισης και εξυπηρέτησης πλοίων και παράδοσης φορτίου κλπ.) ήταν από τα πλέον σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίσαμε στην πρώτη περίοδο της ανάληψης της διοίκησης και λειτουργίας της ΟΛΘ ΑΕ.

Ένα άλλο σοβαρό θέμα που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε – και είναι η πρώτη φορά που αναφέρομαι σε αυτό – ήταν το αίσθημα αμφιβολίας που είχε καλλιεργηθεί στο προσωπικό για την τύχη του μετά την  ανάληψη της διοίκησης της Εταιρείας από ιδιώτες. Δυστυχώς, η υπόθεση της εισαγωγής ιδιωτικών κεφαλαίων και ιδιωτικής διοίκησης στους δύο μεγαλύτερους ελληνικούς λιμένες είχε σοβαρά συκοφαντηθεί. Ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, οι παρατεταμένες 18μηνες απεργιακές κινητοποιήσεις το 2008 είχαν στοιχίσει την απώλεια ενός μεγάλου μέρους της αξιοπιστίας του και της πελατειακής του βάσης. Έπρεπε να πείσουμε στην πράξη τους εργαζόμενους ότι η αλλαγή της μετοχικής σύνθεσης της Εταιρείας δεν οδηγούσε σε κίνδυνο για την εργασία τους, αντίθετα η συστράτευση σε μία νέα προσπάθεια, με νέα εργασιακή αντίληψη και τη διεύρυνση της δραστηριότητας του λιμανιού ήταν η ασφαλέστερη μέθοδος για τη διασφάλιση της εργασίας τους.

Θεωρώ ότι ύστερα από 13 μήνες προσπάθειας μεγάλο μέρος από αυτά τα προβλήματα έχουν αντιμετωπισθεί.

Ποια ήταν τα πρώτα μέτρα που πήρατε;

Πρώτα από όλα προσπαθήσαμε να αντιμετωπίσουμε με άμεσα μέτρα τα προβλήματα που προανέφερα.

Αναπτύξαμε ένα αξιόπιστο σύστημα προληπτικής συντήρησης του εξοπλισμού, βελτιώσαμε δραστικά την εξυπηρέτηση τόσο των πλοίων, όσο και της διακίνησης των φορτίων. Είναι ενδεικτικό, όπως έχω και αλλού αναφέρει, το γεγονός ότι ο μέσος χρόνος αναμονής των πλοίων μεταφοράς  εμπορευματοκιβωτίων «επ’ αγκύρα» μειώθηκε από 28,5 ώρες που ήταν το α’ τρίμηνο του έτους 2018, δηλαδή ακριβώς πριν αναλάβουμε τη διοίκηση της Εταιρείας σε μόλις 8,1 ώρες το Μάρτιο του έτους 2019. Ανάλογα μεγέθη επιτεύχθηκαν και σε άλλους κρίσιμους δείκτες απόδοσης, που αναδεικνύουν τα αποτελέσματα της προσπάθειας.

Παράλληλα, προχωρήσαμε στην άμεση προμήθεια δώδεκα (12) Οχημάτων Στοιβασίας Μεταφοράς Εμπορευματοκιβωτίων (ΟΣΜΕ – Straddle Carriers) με δυνατότητα στοιβασίας τριών εμπορευματοκιβωτίων καθ’ ύψος. Με τον τρόπο αυτό και τη συντήρηση ουσιαστικά υπερτριπλασιάσαμε τους πόρους μας στον κρίσιμο αυτό τομέα του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων.

Ενισχύσαμε το ανθρώπινο δυναμικό με ανθρώπους που συγκεντρώνουν τεχνογνωσία στο Λιμενικό Τομέα και διεθνή εμπειρία, παράλληλα με την ουσιαστική αξιοποίηση του υπάρχοντος ανθρώπινου δυναμικού που συγκεντρώνει και εμπειρία, αλλά, σε πολύ μεγάλο βαθμό, διάθεση να συστρατευθεί και να συμβάλλει στην νέα προσπάθεια ανάπτυξης του λιμανιού. Άλλωστε και η ίδια η Διοικητική Ομάδα, της οποίας έχω την τιμή να είμαι επικεφαλής αποτελεί μοναδικό παράδειγμα για τα ελληνικά δεδομένα, αλλά και σπάνιο για τα διεθνή δεδομένα, πολυεθνικής σύνθεσης. Η Διοικητική Ομάδα, συλλογικά αλλά και μεμονωμένα, έχει συμβάλλει ουσιαστικά μέχρι σήμερα στα αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί.

Κύριο μέλημα το έτος 2018 ήταν να διευρύνουμε την παρουσία μας τόσο στην Ελληνική Αγορά, όσο και στην Αγορά των γειτονικών Χωρών. Νέες Αγορές προστέθηκαν (Κόσοβο) και νέες συνεργασίες προέκυψαν στις Χώρες που ήδη δραστηριοποιείτο το Λιμάνι (Βουλγαρία, Νέα Μακεδονία, Σερβία). Η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται, εντατικοποιείται και φέρνει συνέχεια νέους καρπούς.

Δεν πρέπει να αγνοήσουμε τη συντονισμένη προσπάθεια για την ωρίμανση των Υποχρεωτικών Επενδύσεων ύψους 180 εκ. €. Ήδη το λιμάνι της Θεσσαλονίκης έχει, πλέον, εγκεκριμένο Σχέδιο Ανάπτυξης Λιμένα (ΣΑΛ) και βρίσκεται στη φάση ανάθεσης της Επικαιροποίησης της Οριστικής Μελέτης του Έργου της Επέκτασης του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων (ΣΕΜΠΟ), Έργου στρατηγικής σημασίας για την ανάπτυξη του λιμανιού.

Τέλος είναι σκόπιμο να αναφερθούμε στα Οικονομικά Αποτελέσματα του Έτους 2018, τα οποία, ποσοτικά πλέον, παρέχουν στοιχεία για τη μέχρι σήμερα πορεία των νέων επενδυτών στο λιμάνι. Σε συνοπτική μορφή τα στοιχεία αυτά παρατίθενται στον παρακάτω Πίνακα, που εμφανίζει δραστική βελτίωση των Οικονομικών Μεγεθών:

Τα στοιχεία αυτά συνδέονται αφενός με αύξηση της διακίνησης φορτίων που παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα, αφετέρου με δραστική εκλογίκευση του Κόστους Πωλήσεων της Εταιρείας, προϊόν της εντατικής προσπάθειας αναδιοργάνωσής της.

Τα θετικά αυτά Οικονομικά Αποτελέσματα, όπως και όσα προανέφερα για τις προσπάθειες του Έτους 2018 μας δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε, αλλά έχουμε μία δύσκολη προσπάθεια μπροστά μας, στην οποία πρέπει να ανταποκριθούμε με επιτυχία.

Μας γεμίζει αισιοδοξία, αλλά και μας φορτώνει με μεγάλες ευθύνες η καθολική υποστήριξη και οι προσδοκίες που έχουν όλοι οι Οικονομικοί Φορείς της Πόλης της Θεσσαλονίκης και της Β. Ελλάδας, αλλά και οι επιχειρηματικού εταίροι μας στις γειτονικές Χώρες.

Είστε άνθρωπος με τεράστια διεθνή εμπειρία στη διοίκηση λιμένων. Πείτε μας ποιος είναι ο ρόλος των λιμένων για την Ελληνική Οικονομία;

Ασφαλέστατα τα λιμάνια παίζουν σημαντικό και μπορούν να παίξουν στο μέλλον σημαντικότερο ρόλο για την Ελληνική Οικονομία. Τόσο οι δύο στρατηγικές επενδύσεις στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, όσο και οι αναμενόμενες στα υπόλοιπα λιμάνια Ανώνυμες Εταιρείες, αλλά και η σχεδιασμένη αξιοποίηση των υπόλοιπων λιμανιών και ιδιαίτερα αυτών του Νησιωτικού Συμπλέγματος.

Βασικό στοιχείο επιτυχίας ενός αντίστοιχου εγχειρήματος είναι αφενός η απρόσκοπτη υλοποίηση του επενδυτικού σχεδιασμού στα λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης και αφετέρου η δημιουργία μιας συνεκτικής, αλλά ταυτόχρονα αποτελεσματικής Δομής Εποπτείας του Ελληνικού Λιμενικού Συστήματος και των ιδιωτικών επενδύσεων στα Λιμάνια. Η σημερινή δομή με τρείς, συχνά αλληλοκαλυπτόμενες, δομές εποπτείας και ρύθμισης της Λιμενικής Αγοράς, πιστεύω ότι δεν είναι αποτελεσματική και βιώσιμη και οφείλει να τύχει επανεξέτασης.

Ποιοι είναι οι στόχοι σας για το έτος 2019;

Ο κυρίαρχος στόχος είναι η έναρξη της επέκτασης του Σταθμού των Εμπορευματοκιβωτίων εντός του 2019. Το Έργο αυτό θα δώσει τη δυνατότητα λιμάνι της Θεσσαλονίκης να δέχεται Πλοία Μεταφοράς Εμπορευματοκιβωτίων Μεγάλης Χωρητικότητας(Ultra Large Container Vessels – ULCV), δηλαδή θα μας δώσει τη δυνατότητα να δεχόμαστε Πλοία Κυρίων Γραμμών. Σήμερα λόγω περιορισμού βάθους  (-12,0 μ) ο ΣΕΜΠΟ μπορεί να δεχθεί μόνο Κιβωτιοφόρα Πλοία Τροφοδοτικών Γραμμών. Αντιλαμβάνεσθε τη σημασία που έχει Έργο αυτό για το λιμάνι της Θεσσαλονίκης. Έχουμε  την προσδοκία και τη θέληση να ολοκληρώσουμε αυτήν την επένδυση μέχρι το τέλος του Έτους 2022, εφόσον δεν συναντήσουμε κάποιο σοβαρό εμπόδιο.

Παράλληλα είναι στις προθέσεις μας  να διευρύνουμε την παρουσία μας στις Αγορές της Βαλκανικής και της ΝΑ Ευρώπης και να προχωρήσουμε σε ριζική αναδιοργάνωση της δομής της Εταιρείας, με στόχο τη δημιουργία μιας ευέλικτης, δυναμικά αναπτυσσομένης Λιμενικής Εταιρείας.

Βασικό στοιχείο του προγραμματισμού μας για το 2019 είναι η επιτυχής εφαρμογή του Έργου Εναπόθεσης των προς Εξαγωγή Εμπορευματοκιβωτίων εντός του ΣΕΜΠΟ. Ένα Έργο που προχωράει συστηματικά και με σοβαρότητα, που απαιτεί συγκροτημένη αλλαγή των διαδικασιών του ΣΕΜΠΟ και που θα εναρμονίσει, όταν ολοκληρωθεί, τις λειτουργικές πρακτικές διακίνησης Ε/Κ με τα σύγχρονα διεθνή δεδομένα. Ελπίζουμε και προσβλέπουμε στη στήριξη αυτής της προσπάθειας από τους εργαζόμενους της Εταιρείας.

Οι εταίροι της ΟΛΘ ΑΕ αποφάσισαν ομόφωνα τη συμμετοχή της εταιρείας στο δίκτυο Green Award. Πιστεύετε ότι η συμμετοχή της εταιρείας σε αυτό το δίκτυο αναβαθμίζει τον λιμένα Θεσσαλονίκης.

Για την ΟΛΘ ΑΕ το Δίκτυο Green Award αποτελεί μία πολύ σημαντική Περιβαλλοντική Πρωτοβουλία που διατρέχει το σύνολο της Ναυτιλίας.

Η συμμετοχή μας στο Δίκτυο ως Παρόχου Κινήτρου (Incentive Provider) εκφράζει αφενός τη στήριξή μας στο έργο του Δικτύου, αφετέρου την προσήλωσή μας στις περιβαλλοντικά καλές πρακτικές στο Λιμενικό Τομέα και τη Ναυτιλία.

Είναι σημαντικό για μας ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι το πρώτο λιμάνι στην περιοχή που συμμετέχει στο Δίκτυο.

Κύριε Πρόεδρε οι λιμένες έχουν τη δυνατότητα να προστατεύσουν το περιβάλλον και με ποιο τρόπο;

Ασφαλέστατα. Η υιοθέτηση περιβαλλοντικά καλών πρακτικών στις λιμενικές λειτουργίες από άποψη εξοπλισμού και διαδικασιών δεν μπορεί να είναι μία δευτερεύουσα λειτουργία που προκύπτει από τις προϋποθέσεις των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, αλλά ένα ολοκληρωμένο σχέδιο που ενσωματώνεται στην καθημερινή λειτουργία του λιμανιού.

Στην κατεύθυνση αυτή εργαζόμαστε, έχοντας το πρόσθετο χαρακτηριστικό της πραγματικότητας που συνδέεται με το γεγονός ότι το λιμάνι της Θεσσαλονίκης είναι ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια διακίνησης χύδην ξηρού φορτίου στη ΝΑ Ευρώπη.

Θέλετε να μας αναφέρετε τους μεσο-μακροπρόθεσμους στόχους σας για τον λιμένα Θεσσαλονίκης;

Η μεσο – μακροπρόθεσμη στρατηγική μας συνδέεται με το όραμά μας να γίνει το λιμάνι της Θεσσαλονίκης πραγματικά το Κύριο Λιμενικό Κέντρο για τη ΝΑ Ευρώπη και τη Βαλκανική.

Αυτό προϋποθέτει την ολοκλήρωση όλων των επενδύσεων του Προγραμματικού Σχεδίου, περιλαμβανομένων αυτών που αφορούν στο λιμενικό τομέα Συμβατικού Φορτίου.

Παράλληλα προϋποθέτει την ανάπτυξη συνεργασιών με Εμπορευματικά Κέντρα (Dry Ports) στις γειτονικές Χώρες και Αγορές, την ενίσχυση της λειτουργίας της Σιδηροδρομικής Μεταφοράς όχι μόνον για το συμβατικό φορτίο, αλλά και για τα Εμπορευματοκιβώτια και την ανάπτυξη δραστηριοτήτων Εφοδιαστικής που συνδέονται άμεσα με το λιμάνι της Θεσσαλονίκης.