Ο τομέας της Ναυτικής Εκπαίδευσης είναι πάντα επίκαιρος διότι η θετική λειτουργία του είναι απαραίτητη για την δημιουργία ικανών αποφοίτων που θα αποτελέσουν όπως πάντα τη σωστή στελέχωση των Ελληνικών και των Ελληνόκτητων πλοίων, κάτι που σήμερα είναι απόλυτα αναγκαίο για να διατηρηθεί η Ελληνικότητα πληρωμάτων στα πλοία όλων των κατηγοριών.
Είναι σημαντικό και πολύ ενδιαφέρον το ό,τι στην εποχή μας η νέα γενιά της χώρας μας ξαναστρέφει το βλέμμα της προς τη θάλασσα και τη Ναυτιλία. Είναι επίσης σημαντικό το γεγονός της ένδειξης ενδιαφέροντος και μελέτης από πολλούς ναυτιλιακούς παράγοντες σε ό,τι αφορά το ιστορικό της ίδρυσης και λειτουργίας των δέκα Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού που σήμερα λειτουργούν στην Ελλάδα με πρώτη τη ναυτική σχολή της Ύδρας που ιδρύθηκε το έτος 1930. Στην Ύδρα βέβαια όπως γνωρίζομε προϋπήρχε ιστορικά το ναυτικό σχολείο του Αγίου Βασιλείου που ιδρύθηκε το έτος 1749.
Τους τελευταίους μήνες έγιναν πολλά θετικά βήματα για την ενίσχυση και την αναβάθμιση των δημοσίων σχολών ναυτικής εκπαίδευσης, αλλά και την ίδρυση νέων σχολών που σίγουρα θα βοηθήσουν ούτως ώστε να αυξηθεί ο χαμηλός αριθμός των εισαγόμενων σπουδαστών στις υπάρχουσες σχολές, και να δημιουργηθούν με αυτόν τον τρόπο οι προϋποθέσεις φοίτησης περισσοτέρων στις σχολές με αποτέλεσμα την αύξηση των στελεχών που θα απασχοληθούν στα Ελληνικά και στα Ελληνόκτητα πλοία.
Γενικός Διευθυντής
MAJESTIC INTERNATIONAL CRUISES INC.
Ας εξετάσομε πρώτα τα θετικά βήματα τα οποία όλοι μας ευχόμεθα να τεθούν σε λειτουργία και να αποτελέσουν ένα νέο ξεκίνημα που θα ενθαρρύνει τους νέους μας που σήμερα μαστίζονται από την ανεργία να σταδιοδρομήσουν στον τομέα της Ναυτιλίας Ελληνικών και Ελληνόκτητων πλοίων, και γιατί όχι και πλοίων με ξένες σημαίες.
Έχει εγκριθεί από το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής η ίδρυση σχολής ναυτικής εκπαίδευσης στην Κάλυμνο, ένα νησί με ένδοξη ιστορία στην Ελληνική Ναυτιλία. Παράλληλα, μελετάται και ευρίσκεται σε καλό στάδιο η αίτηση των τοπικών αρχών της Άνδρου για ίδρυση παρόμοιας σχολής και σε τούτο το ναυτικό νησί.
Όμως και ο τομέας της ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης μας έδωσε θετικά δείγματα γραφής στις εξής δύο περιπτώσεις που αλλάζουν το τοπίο στη ναυτική εκπαίδευση στη χώρα μας:
- Ιδρύθηκε και εγκαινιάστηκε τον μήνα Σεπτέμβριο στο κατ’ εξοχήν ναυτικό νησί μας της μυροβόλου Χίου, με πρωτοβουλία του ακάματου εργάτη της Ελληνικής Ναυτιλίας καπετάν Παναγιώτη Τσάκου, το πρώτο ιδιωτικό μη κερδοσκοπικό ναυτικό λύκειο, το ΤΣΑΚΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ, που υποδέχτηκε ήδη τα πρώτα είκοσι παιδιά, και σε πλήρη ανάπτυξη με τα σημερινά δεδομένα θα μπορεί να φιλοξενήσει εξήντα μαθητές πρώτης, δευτέρας και τρίτης λυκείου.
Το νέο λύκειο υιοθετεί προδιαγραφές των ιδιωτικών λυκείων της χώρας, εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, ενώ το πρόγραμμά του θα καθορίζεται από την Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού της Χίου.
- Ένα ιδιαίτερης σημασίας εγχείρημα λαμβάνει σάρκα και οστά φέτος στον Πειραιά. Ο Όμιλος ΑΚΜΗ (Metropolitan College) κατεβαίνει στο μεγάλο λιμάνι, με την πρώτη ιδιωτική Ναυτική Ακαδημία, σε συνεργασία με την πρώτη ναυτική ακαδημία παγκοσμίως, την Warsash Maritime Academy της Μεγάλης Βρετανίας. Τα τελευταία χρόνια η ζήτηση για τα ναυτικά επαγγέλματα έχει ανέβει ραγδαία, σύμφωνα τουλάχιστον με τα στοιχεία από τα μηχανογραφικά που κατατίθενται, και οι 1300 θέσεις που εξασφαλίζουν οι δημόσιες ναυτικές Ακαδημίες φαντάζουν λίγες.
Μάλιστα ο εκπαιδευτικός όμιλος δίνει την επιλογή εξειδίκευσης στο γιώτινγκ, κάτι που δεν υπάρχει μέχρι σήμερα στη χώρα μας. Και οι προοπτικές ανάπτυξης του θαλάσσιου τουρισμού στη χώρα μας είναι εξαιρετικά μεγάλες.
- Το παρόν και το μέλλον της ναυτικής εκπαίδευσης είναι συνυφασμένο με την υπεροχή των Ελλήνων στις διεθνείς θάλασσες. Σε μια δύσκολη εποχή για την Ελληνική κοινωνία, όπου πολλοί νέοι αναζητούν διεξόδους στα θαλασσινά επαγγέλματα, η δημόσια ναυτική εκπαίδευση αποτελεί ένα φυτώριο που πρέπει να υποστηριχθεί. Σε αυτό το πλαίσιο, η προσφορά και η συνεισφορά ιδιωτικών φορέων, σε μια απαιτητικήεποχή για τον κρατικό προϋπολογισμό, κρίνεται σημαντική αφού επιτρέπει τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου με την παροχή επιμόρφωσης σε θέματα δεξιοτήτων και εξειδικευμένης τεχνογνωσίας που απαιτεί πλέον η αγορά.
Με αυτόν τον γνώμονα, ένα ολοκληρωμένο σύστημα εξ’ αποστάσεως αυτοεκπαίδευσης (e-learning) παρέχει δωρεάν για τα επόμενα τρία έτη η SQLearn στις δέκα Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού (ΑΕΝ) της Ελλάδας, στο πλαίσιο συνεργασίας της με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
Η συγκεκριμένη πλατφόρμα δεν αντικαθιστά το ήδη ανανεωμένο πρόγραμμα σπουδών και τα συγγράμματα που παρέχονται στους φοιτητές, αλλά αποτελεί μια επιπλέον μορφή περαιτέρω γνώσης από την καθημερινότητα εν πλω. Επιπλέον, αποτυπώνει σε μορφή 3D video την εμπειρία ναυτικών σε κάθε τύπο εμπορικού πλοίου αλλά σε συγκεκριμένα πεδία γνώσης και, κυρίως, επίμορφωσης και ενίσχυσης δεξιοτήτων.
Ας δούμε όμως και την αρνητική πλευρά του τομέα της Ναυτικής Εκπαίδευσης στη χώρα μας:
Η συνεχής αδράνεια όλων των πολιτικών ηγεσιών του Υπουργείου Ναυτιλίας να ενεργοποιήσουν τους Νόμους 3153/2003 και 3450/2006 σχετικά με την ιδιωτική ναυτική εκπαίδευση (ΝΕΚΕ), έφερε ήδη την Ιδιωτική Ναυτική Εκπαίδευση στην Ελλάδα από το παράθυρο με τη συνεργασία εδώ και δύο χρόνια γνωστών αλλοδαπών Ναυτικών Ακαδημιών με ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς φορείς, (κολλέγια, training centers, κλπ).
Τα ευρήματα από την επεξεργασία στοιχείων του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής που αφορούν τις δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης είναι άκρως ανησυχητικά.
Ένας στους τρεις σπουδαστές που εισάγεται στις ΑΕΝ εγκαταλείπει τις σπουδές του ενδιάμεσα και στη συνέχεια ένας στους δύο παίρνει δίπλωμα είτε ως Πλοίαρχος είτε ως Μηχανικός. Φαινόμενο άκρως απογοητευτικό.
Με αυτές τις συνθήκες είναι αδύνατον να αυξηθούν τα στελέχη που θα πλαισιώσουν τα Ελληνικά και τα Ελληνόκτητα πλοία με τον ταχύ ρυθμό που αυξάνονται καθημερινά.
Η μόνη ελπίδα κατά την προσωπική μας άποψη είναι η ίδρυση περισσοτέρων ιδιωτικών ναυτικών ακαδημιών.
Εάν εφαρμοσθεί η υπουργική απόφαση που εγκρίνει την ίδρυση αυτών των Ακαδημιών, αυτό θα είναι από τις λίγες περιπτώσεις που θα είναι κερδισμένοι και οι απόφοιτοι, και η Ελληνική Πολιτεία αλλά και οι Ελληνικές εφοπλιστικές εταιρείες. Αναρωτιέμαι συχνά εάν θα μπορέσομε να ξαναδούμε τους Έλληνες ναυτικούς εν ενεργεία του έτους 1975 που αριθμούσαν 79000, (19750 Αξιωματικοί και 59250 κατώτερα πληρώματα), σε σύγκριση με τη σημερινή κατάσταση των εγγεγραμμένων, όχι των υπηρετούντων σε πλοία ναυτικών σε σύνολο 19839, (11539 Αξιωματικών εκ των οποίων 9655 εργάζονται στα ποντοπόρα πλοία και 8300 κατωτέρων πληρωμάτων).
Τα νέα στελέχη της ναυτιλίας μας που διαθέτουν όλες τις τεχνικές γνώσεις και το Know How οφείλουν να βοηθήσουν στην ανάκαμψη και στην αύξηση των Ελλήνων ναυτικών που θα αποτελέσουν τον πυρήνα επάνδρωσης των Ελληνικών και των Ελληνόκτητων πλοίων μας μέσω της σωστής Ναυτικής Εκπαίδευσης, δημόσιας και ιδιωτικής.
