Η ναυτιλιακή, συνδρομητική εφημερίδα Maritime Economies αφουγκραζόμενη τις επιπτώσεις που μπορεί να προκύψουν για τον κλάδο του Ελληνικού Τουρισμού, λόγω της πανδημίας του κορωναϊού COVID -19, παρουσιάζει ειδικό αφιέρωμα με θέμα «Το παρόν και το μέλλον του Ελληνικού Τουρισμού».
Επαγγελματίες του κλάδου αρθρογραφούν για το παραπάνω θέμα.
Χριστίνα Μπεζαντάκου
Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος KEFI S.A.
Πρόεδρος MATILDA Hotel
Και ναι, ο τουρισμός μας “νόσησε” δυστυχώς από τον COVID 19 και βρισκόμαστε κυριολεκτικά στο σημείο μηδέν. Δεν συζητούμε για μείωση τζίρου και χαμηλότερες από τις προσδοκώμενες πωλήσεις, αλλά πλήρως μηδενισμένα κοντέρ σε εισερχόμενο, συνεδριακό, επαγγελματικό και εσωτερικό τουρισμό.
Η επανεκκίνηση δεν εξαρτάται μόνο από τον Έλληνα ή/και τον ξένο τουρίστα, αλλά από την σημαντικότερη ίσως παράμετρο της μελλοντικής κατάστασης των αεροπορικών εταιρειών, καθότι χωρίς πτήσεις ή/και με μεγάλο κόστος εισιτηρίων δύσκολα θα «φυσήξει ούριος άνεμος».
Τα οικονομικά μέτρα υποστήριξης που έλαβε η Κυβέρνηση και ήδη έγιναν πράξη, είναι σαφώς ενθαρρυντικά. Ο επιχειρηματίας σίγουρα πρέπει να υποστηριχθεί αφενός μεν για να μην διακυβευθεί η εργασία των χιλιάδων εργαζομένων, μεγάλο ποσοστό των οποίων είναι ανειδίκευτοι και αναμένουν τον εποχιακό μισθό για τους πόρους της χρονιάς, αφετέρου για να μην ανακοπεί η εξέλιξη και αναβάθμιση της κάθε επιχείρησης και των ξενοδοχειακών μονάδων, η οποία συντελεί στην προσέλκυση όλο και περισσότερων τουριστών.
Οι πληρωμές των τουριστικών επιχειρήσεων και των εργαζομένων σε αυτές, σε κράτος και τράπεζες πρέπει ίσως να μπουν σε μια «άνω τέλεια» τουλάχιστον έως την τουριστική περίοδο του 2021.
Για να καταφέρουμε να κάνουμε πραγματικότητα κάτι που δικαιούμαστε:
Η Ελλάδα μας να είναι το «ΜΟΝΑΚΡΙΒΟ» -και ακριβό- σημείο στον παγκόσμιο τουριστικό χάρτη.
Σοφία Ρ. Μυστακίδου
Υπεύθυνη Σύμβουλος Οικονομικών και Δημοσίων Σχέσεων του Τουριστικού γραφείου Μυστακίδης Τουρς
Οι τρεις φάσεις του Τουρισμού στην Ελλάδα.
Tις διακυμάνσεις και τις επιπτώσεις της πανδημίας του COVIN-19 στον Τουρισμό, αναλύει η υπεύθυνη σύμβουλος οικονομικών και δημοσίων σχέσεων του Τουριστικού γραφείου Μυστακίδης Τουρς, κα. Σοφία Ρ. Μυστακίδου σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εφημερίδα Maritime.
Ποσό επηρέασε την Τουριστική σεζόν η πανδημία;
Σαφώς αυτή η ξαφνική , αναγκαστική στάση εργασίας μας βρήκε όλους απροετοίμαστους. Η Αθήνα όπως έδειχναν και τα νούμερα του Ιανουαρίου είχε κεντρίσει και κερδίσει το ενδιαφέρον τουριστών όχι μόνο κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών αλλά καθόλη τη διάρκεια του έτους. Πρωτογενές έλλειμμα ύψους 1,516 δισ. ευρώ παρουσίασε ο προϋπολογισμός στο τετράμηνο Ιανουάριος – Απρίλιος 2020 έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 783 εκατ. ευρώ. Οφείλουμε βέβαια να παραδεχθούμε πως και οι πολίτες και οι κρατικοί φορείς υπάκουσαν και χειρίστηκαν εκατέρωθεν την κατάσταση άμεσα και λειτουργικά. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα η Ελλάδα να είναι το κεντρικό θέμα συζήτησης στο διεθνή τύπο, ως η χώρα πρότυπο η οποία παρ’όλες τις οικονομικές δυσκολίες της απέδειξε για άλλη μια φορά τα γρήγορα αντανακλαστικά της σε ότι θέτει σε κίνδυνο την ανθρώπινη ζωή. Η χώρα μας, έλαμψε για άλλη μια φορά καθώς έκτος από τα παραδείσια τοπία της έδειξε να είναι και ως ο ασφαλέστερος προορισμός της Μεσογείου. Κάτι το οποίο αν όχι φέτος θα φανεί σίγουρα με το πέρας της Πανδημίας.
Πως πιστεύετε να εξελίσσεται το Στρατηγικό και επιχειρησιακό σχέδιο τουριστικής ανάπτυξης που έχει εκπονήσει η κυβέρνηση για το υπόλοιπο της φετινής σεζόν;
Αυτή η πανδημία ήρθε να αποδείξει την επικινδυνότητα της μονομερούς, για μια χώρα, ανάπτυξης, να επανεξετάσει τα συστήματα που στηρίζουν την οικονομία και να τονίσει τη σημαντικότητα του πρωτογενούς τομέα στην ανάπτυξη. Φανέρωσε, επίσης, το βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο τουρισμός στην Ελλάδα, την έντονη εποχικότητα. Συνέχεια αναφερόμαστε στο ότι χάθηκε το μεγαλύτερο μέρος της season.
Ωστόσο ο μεγαλύτερος όγκος κίνησης από αφίξεις του εξωτερικού εστιάζει κυρίως στο 2 τετράμηνο του έτους, με ποσοστά που αγγίζουν το 65% της πληρότητας κλινών σε καταλύματα ξενοδοχειακού τύπου για τους μήνες Ιούνιος-Σεπτέμβριος. Συνεπώς, έχουμε μπροστά μας ένα ολόκληρο τρίμηνο το οποίο με την ανάλογη στρατηγική μπορεί να καλύψει μέρος της οικονομικής ζημιάς που δημιουργήθηκε λόγο της πανδημίας. Πάραυτα, η ανάγκη επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου πρέπει να τεθεί ως πρωτεύον στόχος στον άξονα δράσης της εθνικής τουριστικής στρατηγικής, μέσω της ανάπτυξης δραστηριοτήτων θεματικού τουρισμού, βελτίωση της τουριστικής συνείδησης κ.α. Από την άλλη δεν πρέπει να αγνοήσουμε την ενίσχυσης του εσωτερικού τουρισμού που προωθούν πολλές χώρες. Αυτό το κίνητρο παρότι δεν ενισχύει τη συνολική οικονομία του εκάστοτε Κράτους , στηρίζει την κυκλική οικονομία και την παροδική στήριξη της βιομηχανίας του Τουρισμού. Όπως φαίνεται και με το παράδειγμά της Σλοβενίας, η κυβέρνηση τους δήλωσε ότι σκοπεύει να προσφέρει 200 € κουπόνια στους πολίτες της για να τους παροτρύνει να κάνουν διακοπές στη χώρα τους και όχι στο εξωτερικό. Βέβαια για τους Ευρωπαίους που θα αναζητήσουν τη θάλασσα και τον ήλιο σε γείτονες χώρες, η Ελλάδα έρχεται πρώτη στη λίστα, προετοιμασμένη να διαχειριστεί μια πιθανή αλλαγή των δείκτη R0 και Κ. Ήδη σε νησιά της χώρας υπάρχουν καταλύματα έτοιμα να φιλοξενήσουν Τουρίστες που ίσως νοσήσουν.
Πόσο επηρεάζει η απουσία τουριστικών αγορών όπως η Βρετανική για τη χώρα μας και τους επαγγελματίες του Τουρισμού γενικά;
Η επιτροπή των επιδημιολόγων σε συνεργασία με την Κυβέρνηση καθορίζει τη λίστα των χωρών οι οποίες θα μπορούν να εισέλθουν στη χώρα μας. Από την άλλη χώρες όπως η Αγγλία, Ιταλία , ΗΠΑ κτλ που πλήττονται σημαντικά μειώνουν αυτομάτως ένα σημαντικό ποσοστό Τουρισμού. Η Κέρκυρα που βασίζεται στη Βρετανική αγορά, σίγουρα θα υποστεί πολύ μεγαλύτερες ζημιές από αυτές της Κρήτης η οποία θα έχει τη δυνατότητα να φιλοξενήσει Γερμανούς όπου ανέκαθεν δείχνουν μια έντονη προτίμηση σε αυτή. Αυτό το παράδειγμα φανερώνει τα αόρατα κενά που θα υπάρξουν στις τελικές οικονομικές ανάλυσης της χώρας. Είναι σημαντικό να αξιολογηθεί αυτός ο παράγοντας και στο ήδη αξιόλογο επικοινωνιακό σχέδιο προωθήσεις της χώρας μας εν μέσω πανδημίας να προωθηθούν τα νησιά που το μεγαλύτερο μέρος τουρισμού που φιλοξενούν προέρχεται από χώρες που δεν έχουν λάβει έγκριση επισκεψιμότητας
Ποια είναι η γνώμη σας για το καλοκαίρι του 2021;
Αν δεν υπάρξουν άλλοι εξωγενείς παράγοντες και ο ιός αποδυναμώνεται όπως ισχυρίζονται Ιταλοί γιατροί και καθώς η διεθνείς σχέσεις της χώρας μας βρίσκονται σε διαρκεί άνοδο, για το 2021 δεν έχω απλός μια αισιόδοξη άποψη αλλά είμαι σίγουρη πως το αίσθημα ασφάλειας που γεννήθηκε και ’’διαφημίστηκε’’ σε όλο των κόσμο για την Ελλάδα θα αποφέρει ένα πολύ μεγάλο αριθμό κρατήσεων και ενδιαφέροντος. Βέβαια για να επουλωθούν οι οικονομικές πληγές που θα αφήσει πίσω την αυτή η πανδημία, θα περάσουν 2-3 χρόνια συνεχούς ανάπτυξης.
Άγγελος Σαμόλης,
Ανεξάρτητος Τουριστικός Σύμβουλος
Covid-19: Το παγκόσμιο Reboot του τουρισμού και η «γυμνή» Ευρώπη
Ήταν 17 Νοεμβρίου του 2019, όταν το πρώτο κρούσμα του Covid-19 από την επαρχία του Hubei στην Κίνα ανακοινώνονταν από τον τοπικό Εθνικό Οργανισμό Υγείας. Μια περίοδο, που ο υπόλοιπος πλανήτης και ειδικά η Ευρώπη κινούνταν στους δικούς της νωχελικούς Χριστουγεννιάτικους ρυθμούς. Τίποτε δεν προμήνυε αυτό που ζήσαμε και δυστυχώς θα βιώνουμε για πολύ καιρό. Ακόμη και τον Γενάρη του 2020 όταν βλέπαμε πρωτόγνωρες σκηνές στην διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα, κάνεις δεν φανταζόταν τι θα επακολουθούσε τους επόμενους μήνες.
Ακόμη και όταν ακούγαμε παγκόσμιους κολοσσούς να παγώνουν εργασίες, να κλείνουν επιχειρήσεις και ξενοδοχεία, εμείς μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου λέγαμε ότι ο νέος ιός θύμιζε τον SARS, τον Έμπολα και την νόσο των πτηνών, που έπληξαν κυρίως την Ασία και δεν θα μας άγγιζαν.
Το κακό δεν άργησε να έρθει και στην Ευρώπη. Μια Ευρώπη που αποδείχτηκε γυμνή και κατώτερη των περιστάσεων να προβλέψει και να διαχειριστεί τέτοιες καταστάσεις. Η Αρχή έγινε με την Ιταλία, ως διεθνές κέντρο (Hub) πτήσεων και πόλος παγκοσμίων εκδηλώσεων. Ευτυχώς στην Ελλάδα, χάρη στην έστω μικρή μας διορατικότητα και τους σωστούς ανθρώπους στις σωστές θέσεις, ανταποκριθήκαμε άμεσα και κλείσαμε σχολεία, επιχειρήσεις, πτήσεις και σύνορα. Βάλαμε τον συνάνθρωπο μας πάνω από τις οικονομικές συνέπειες, κάτι που δεν έχει ξαναγίνει στην ιστορία μας και πετύχαμε.
Τουριστικά, τα πρώτα σημάδια αυτής την καταστροφής είχαν αρχίσει να γίνονται ορατά από τον Φεβρουάριο, όταν άρχισαν να κλείνουν τα λιμάνια στην Ασία και οι ναυτιλιακές εταιρείες άρχισαν να έχουν προβλήματα στις αλλαγές των πληρωμάτων τους. Η συνέχεια είναι γνωστή. Κλείσιμο ναυπηγείων-λιμανιών, μειώσεις πτήσεων, κλείσιμο ξενοδοχείων, ακυρώσεις ή αναβολές mega event όπως εκθέσεις και συνέδρια, κλείσιμο συνόρων κοκ.
Περνώντας σχεδόν εξήντα ημέρες με καθολικό lockdown φτάσαμε στην Ελλάδα στις αρχές Μαΐου να προχωράμε σε σταδιακές άρσεις των μέτρων, βγαίνοντας ηθικά δικαιωμένοι, αλλά πολλαπλώς οικονομικά χτυπημένοι. Και εδώ να σημειώσουμε ότι η μικρή Ελλάδα, προέρχονταν από μια δεκαετία λιτότητας, μνημονίων και ανέχειας.
Δυστυχώς ο τουρισμός δεν είναι ένα απλό μαγαζί. Τουρισμός είναι ένα σύνολο προσφερόμενων υπηρεσιών και φυσικά ψυχολογία. Μπορεί πλέον στα τέλη Μαΐου να έχουμε ανοιχτή εστίαση, εμπορικά κέντρα, μαγαζιά, κάποιες πτήσεις, αλλά δεν έχουμε τουρίστες για να κινηθεί η οικονομική αλυσίδα…
Η επανεκκίνηση της οικονομίας είναι επιβεβλημένη, αλλά δυστυχώς αποδείχτηκε περίτρανα, ειδικά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Μαΐου, ότι η Ελλάδα συνεχίζει να είναι πίσω σε πολλούς τομείς. Η ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας βασίζεται ακόμη στην μικρή Ελληνική οικογενειακή επιχείρηση, που δεν γνωρίζει από διαχείριση κρίσεων (crisis management), στρατηγικές ανάπτυξης, μάρκετινγκ και φυσικά ούτε από πρωτοκόλλα και πιστοποιημένους τρόπους εργασίας.
Το βάρος έπεσε πάλι στους λίγους, στους μεγάλους, στις διεθνείς αλυσίδες και φυσικά στους μεγάλους Τουρ οπεράτορς . Η «γυμνή» Ευρώπη απέδειξε περίτρανα το αντίστροφο του «ένας για όλους και όλοι για έναν». Αντί να έχουμε μια κεντρική διοίκηση, να ληφθούν συνολικές λύσεις και αποφάσεις, αφέθηκαν τα κράτη να νομοθετούν και να λειτουργούν ως αυτόνομες μονάδες, πέρα από την λογική των ηνωμένων συνόρων τους. Αποτέλεσμα μέχρι και σήμερα τέλος Μαΐου να είναι λίγοι αυτοί που ξέρουν τι πρέπει να κάνουν την επόμενη μέρα και όλοι οι άλλοι να βυθίζονται στη δίνη των εξελίξεων.
Ναι το Ελληνικό τουριστικό προϊόν χρειάζονταν ένα facelift. Όλοι το λέγαμε και το παραδεχόμασταν, αλλά κάνεις δεν είχε τα κότσια και την δυναμική να φύγει από το comfort zone του. Το μοντέλο των 35 εκατ. Τουριστών κάθε χρόνο με αύξηση από χρονιά σε χρονιά δεν είναι λειτουργικό για την Ελλάδα. Βλέπαμε τόσα χρόνια να αυξάνονται οι τουρίστες, να χάνουμε την ταυτότητα μας, να υποφέρουν οι υποδομές και οι τοπικές κοινωνίες με τα έσοδα να παραμένουν σταθερά, αν όχι και σε κάποιες περιπτώσεις πτωτικά.
Το αύριο θα είναι δύσκολο για όλους μας και αν δεν κινηθούμε γρήγορα και μεθοδικά θα είμαστε πάλι στο ίδιο έργο θεατές. Οι μεγάλοι να γίνονται μεγαλύτεροι (με το ρίσκο ενός νέου Thomas Cook) και η μικρή Ελληνική επιχείρηση να πτωχεύει ή στην καλύτερη περίπτωση να συρρικνώνεται δίνοντας στους διεθνείς και παγκόσμιους παίκτες, την δυνατότητα να την αγοράσουν στο ελάχιστο δυνατό, εδραιώνοντας τους στις διεθνείς τουριστικές αγορές. Δεν είναι σε κανέναν μας κρυφό, ότι ήδη οι μεγάλοι τουρ οπερατορς έχουν δώσει εντολή στα στελέχη τους να αγοράσουν τα «πάντα», αφού αυτή την στιγμή υπάρχει πίεση και μηδενική οικονομική ρευστότητα. Η καθετοποίηση των παρεχόμενων υπηρεσιών των μεγάλων τουρ οπεράτορς: δικοί μας πελάτες, αεροπλάνα, τουριστικά γραφεία, μεταφορικά μέσα, άνθρωποι, ξενοδοχεία κοκ είναι η καταστροφή μας. Είναι ο μοναδικός τεχνικός τρόπος τα έσοδα να φεύγουν στο εξωτερικό και στην Ελλάδα να παραμένουν τα ελάχιστα δυνατά για να φορολογηθούν με ότι αυτό συνεπάγεται.
Οι τουρίστες έρχονται για δυο λόγος στην Ελλάδα. Ο ένας είναι γιατί αυτό τους πουλάνε οι μεγάλοι τουρ οπεράτορς. Ο άλλος και πιο σημαντικός γιατί θέλουν να ζήσουν σαν Έλληνες. Θέλουν να ζήσουν όπως ζούμε εμείς και αυτή την υπηρεσία μπορούμε να τους την παρέχουμε μόνο εμείς. Οι Έλληνες επιχειρηματίες! Δεν είναι τυχαίο ότι τόσα χρόνια το real estate ανθίζει κυρίως από Ευρωπαίους. Σε κάθε νησί και σε κάθε γειτονιά έχουμε ένα φίλο Ευρωπαίο τον Φρανκ, τον Τομ την Κριστίνα, που έρχεται και ζει μαζί μας αρκετούς μήνες κάθε καλοκαίρι ή και χρόνια ως μόνιμός κάτοικος. Δεν νομίζω ότι το κάνουν γιατί η Ελλάδα είναι ο φορολογικός παράδεισος που αναζητούν, γιατί έχουμε το πιο οργανωμένο σύστημα υγείας, ή γιατί έχουν ανάγκη την green visa. Το κάνουν γιατί θέλουν να είναι ένας από εμάς και εμείς όλοι στον τουρισμό οφείλουμε να βρούμε τα νέα υβριδικά προϊόντα, που θα τους κάνουμε να το νιώθουν έστω και για λίγο για να έρχονται κάθε χρόνο. Δεν θέλουμε 35 εκ. Θέλουμε και μπορούμε τα 15-20 εκ. αλλά να μην τους φιλοξενούμε για πέντε, δέκα σεντς ή ένα ευρώ το κεφάλι. Θέλουμε τον τουρίστα που θέλει και μπορεί να ξοδεύει για να ζει σαν και εμάς. Θέλουμε τον Αμερικάνο να νοικιάσει το ιστιοπλοϊκό, τον Ιταλό και τον Ισπανό να δοκιμάσουν τα κρασιά και το λάδι μας, τους Σκανδιναβούς να κάνουν αναρριχήσεις και αγροτοτουρισμό, τους γάμους Κινέζων και Ινδών, τα διεθνή συνέδρια και εκθέσεις, αλλά δεν χρειαζόμαστε άλλα εργοστάσια παραγωγής μαζικού τουρισμού και copy paste υπηρεσιών.
Στο χέρι μας είναι να δούμε μια νέα ευκαιρία για αλλαγή και όχι να κάνουμε τα ίδια που κάναμε τόσα χρόνια μόνο και μόνο γιατί έτσι απλά θα επιβιώσουμε. Καλή η πολιτική και η κρατική βοήθεια, αλλά πάντα η ιδιωτική πρωτοβουλία ήταν αυτή που κινούσε τα νήματα και εκ των υστέρων η πολιτική ηγεσία και οι οργανισμοί νομοθετούσαν. Όλοι πρέπει να βάλουμε πλάτη στα δύσκολα και ενωμένοι να βγούμε δυνατοί.
Και όπως είπε ο Ελύτης «Εάν αποσυνδέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις.»
Μιχάλης Φλεριανός,
Γενικός Διευθυντής Gold Star Aviation
Η σημασία της επανεκκίνησης των αερομεταφορών
H πρωτοφανής πανδημία του κορωνοϊού Covid-19 έχει δυστυχώς πλήξει βαθύτατα τον κλάδο του Τουρισμού και κυρίως την αεροπλοΐα. Όσο κι αν κάθε οικονομική δραστηριότητα συνοδεύεται πάντα από συγκεκριμένους κινδύνους, ουδείς ήταν προετοιμασμένος για όσα συνέβησαν, ουδείς είχε καταστρώσει τόσο ακραία σενάρια «καταστροφής» που θα ήθελαν τα αεροπλάνα καθηλωμένα επί τρείς και πλέον μήνες. Μία άνευ προηγουμένου παύση στην κανονικότητα, με ανυπολόγιστες συνέπειες. Αναλογιστείτε πως ετησίως, περισσότεροι από 4.2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη ταξιδεύουν με αεροπλάνο. Σήμερα, άλλες εταιρείες έχουν διακόψει τις λειτουργίες τους, άλλες είναι ενεργές αλλά εξυπηρετώντας ένα ποσοστό ταξιδιωτών που εκτιμάται γύρω στο 10% της κίνησης που θα υπήρχε κανονικά τέτοια εποχή του χρόνου.
Ως συνέπεια, οι αναλύσεις της Διεθνούς Ένωσης Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) κάνουν λόγο για ζημιές της τάξης των 113 δισεκατομμυρίων δολαρίων, που θα συνεπάγονται εκτόξευση των χρεών των αεροπορικών κατά 28% μέχρι το τέλος του έτους. Πολλές κυβερνήσεις σπεύδουν να προσφέρουν πακέτα διάσωσης αλλά κι αυτά, δεν αρκούν για να οδηγήσουν στο πολυπόθητο φως στο βάθος του τούνελ. Έως τώρα έχουν ανακοινωθεί, συνολικά, πακέτα κυβερνητικής βοήθειας προς αερομεταφορείς που φτάνουν τα 123 δισεκατομμύρια δολάρια. Θα κρατήσουν τις περισσότερες εταιρείες ζωντανές στην κορύφωση της κρίσης, πρέπει όμως να σκεφτόμαστε και την επόμενη ημέρα. Ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι, προσδοκούν πως ακόμα και με την έλευση του 2021, η κίνηση στους αιθέρες θα παραμένει κατά 30+% χαμηλότερη σε σχέση με τους πρώτους μήνες του 2020. Οι πιο… ρεαλιστές, δεν βλέπουν επιστροφή στην κανονικότητα του 2019 πριν το 2023.
Ο συνδυασμός της προσπάθειας περιορισμού των συνεπειών του Covid-19 και ταυτόχρονα της επιβίωσης του κλάδου του Τουρισμού από το συγκλονιστικό αυτό σοκ, ανεβάζει δυσθεώρητα τον πήχη. Το μέλλον θα συνεχίσει να είναι δύσκολο αφού η νέα πραγματικότητα, με τα απαιτούμενα μέτρα προτού ο επιβάτης μπει στο αεροπλάνο, εν πτήσει αλλά και φτάνοντας στον προορισμό του, αλλάζουν πλήρως του κανόνες του παιχνιδιού. Τα αυξημένα έξοδα (αν συνυπολογιστούν και τα απαιτούμενα μέτρα) θα πρέπει πλέον να καλυφθούν με λιγότερους επιβάτες. Θα είναι μία δύσκολη άσκηση αφού απαιτείται πληρότητα της τάξης του 75-80% για να καλύπτονται τα κόστη των πτήσεων. Μιας και λόγω του υποχρεωτικού social distancing το ιδεατό σενάριο θα είναι να καλύπτεται το 66% των θέσεων στο αεροπλάνο, αναγκαστικά τα κόστη των εισιτηρίων θα ανέβουν. Παράλληλα, είναι δεδομένο πως ειδικά στην αρχή, θα υπάρχει διστακτικότητα στους επίδοξους ταξιδιώτες. Εξετάζοντας ενδελεχώς τις επιπτώσεις που είχε η πανδημία στις εσωτερικές αερομεταφορές στην Κίνα αλλά κυρίως την αντίδραση της αγοράς μετά την επανεκκίνηση των πτήσεων, που προφανώς έχει έρθει νωρίτερα απ’ ότι εντός Ευρώπης, η IATA τονίζει πως η συμπεριφορά του κοινού θα αλλάξει και στη Γηραιά Ήπειρο.
Καθοριστικής σημασίας είναι η επανεκκίνηση το συντομότερο δυνατό. Ειδικά στη χώρα μας, υπήρξαν ήδη σημαντικές κινήσεις σε ότι αφορά στο θαλάσσιο τουρισμό, πρέπει όμως να γίνει η μεγαλύτερη δυνατή προσπάθεια να επανακάμψουν και οι πτήσεις. Μέσω της στενής συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων φορέων, υπάρχουν τα θεμέλια για την ασφαλή επανεκκίνηση των αερομεταφορών. Και μόνο έτσι θα έχουμε το τόσο καθοριστικής σημασίας re-start, έστω στο βαθμό που αυτό θα είναι εφικτό. Παρότι η Ευρώπη δεν είναι πια το επίκεντρο της πανδημίας και παρότι πολλές χώρες άνοιξαν ή ανοίγουν τα σύνορά τους, οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για 700 εκατομμύρια λιγότερους επιβάτες, σε σχέση με τις προ-κρίσης προβλέψεις.
Με δεδομένο ότι η Ελλάδα αποτέλεσε την ευχάριστη έκπληξη στη διαχείριση της πανδημίας και τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού, αποτελεί ιδανικό προορισμό αυτό το καλοκαίρι. Με τα απαιτούμενα μέτρα ελέγχου σε ισχύ, μπορούμε και πρέπει να στηρίξουμε τον Τουρισμό. Η επανεκκίνηση των αερομεταφορών θα οδηγήσει και σε συνολική επανεκκίνηση του Τουρισμού και μαζί της οικονομίας. Δεν πρέπει να λησμονούμε πως ο Τουρισμός αντιπροσωπεύει σχεδόν το 20% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος και ταυτόχρονα, μία στις πέντε θέσεις εργασίας. Η άρση λοιπόν των περιορισμών και η επαναφορά των απ’ ευθείας πτήσεων, πάντα ακολουθώντας όλα τα πρωτόκολλα ασφαλείας, θα αποτελέσουν το απαιτούμενο οξυγόνο για ένα κλάδο που ασφυκτιά.
Κωνσταντίνος Κουσκούκης
Καθηγητής Δερματολογίας – Νομικός – Πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Ιαματικής Ιατρικής – Πρόεδρος Ελληνικού Συνδέσμου Τουρισμού Υγείας
Ιατρικός Τουρισμός
Ο σύγχρονος τουρίστας υγείας αναζητά οικονομικότερες αλλά και ποιοτικότερες ιατρικές υπηρεσίες από εξειδικευμένους επιστήμονες σε συνδυασμό με νοσοκομειακές και ξενοδοχειακές υποδομές υψηλών προδιαγραφών με πιστοποίηση. Οι προορισμοί που συνδυάζουν ιατρικές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας με ειδικές εναλλακτικές μορφές τουρισμού και προσφέρουν αυθεντικές εμπειρίες όπως η Ελλάδα, έχουν αδιαμφισβήτητα συγκριτικό πλεονέκτημα.
Ο ιατρικός τουρισμός είναι μορφή του τουρισμού υγείας και αφορά την μετακίνηση των επισκεπτών τουριστών με προβλήματα υγείας, προκειμένου να τους παρασχεθούν υπηρεσίες υγείας από δομές παροχής πρωτοβάθμιας δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας που λειτουργούν νόμιμα, με σκοπό την πρόληψη, την διάγνωση, την θεραπεία ασθενειών και την διατήρηση και κυρίως την βελτίωση της σωματικής, ψυχικής και πνευματικής υγείας τους.
Ο Ιατρικός τουρισμός διακρίνεται σε διαχείριση κύριων αναγκών για επείγοντα περιστατικά επισκεπτών (Emergency Tourism) και σε Ιατρικό Τουρισμό Επιλογής (Elective Medical Tourism) που απευθύνεται σε ασθενείς που επιλέγουν να μεταβούν εκτός των συνόρων της χώρας τους, για να λάβουν μια συγκεκριμένη ιατρική υπηρεσία, έχοντας υπόψη τους παράγοντες κόστος και ποιότητα της ιατρικής υπηρεσίας, χρόνο αναμονής στη χώρα προέλευσης τους και ανάγκη να συνδυάσουν την ιατρική φροντίδα με την εμπειρία της ψυχαγωγίας από το ταξίδι.
Για τον ιατρικό τουρισμό επιλογής, σήμερα πιο διαδεδομένες υπηρεσίες είναι: πλαστική χειρουργική, αισθητική δερματολογία, οφθαλμολογία, τεχνητή γονιμοποίηση, καρδιολογία- καρδιοχειρουργική, ορθοπεδική θεραπεία και αποκατάσταση, θεραπεία καρκίνων και μεταμόσχευση οργάνων. Ειδικότερα για τις πληθυσμιακές ομάδες της τρίτης ηλικίας, των ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ) και των χρονίων πασχόντων όπως ασθενείς με διαβήτη, αιματολογικά και διατροφικά νοσήματα που σημειώνουν εκρηκτική άνοδο τα τελευταία χρόνια στις ανεπτυγμένες χώρες και συμβάλλουν τα μέγιστα στην αύξηση της τουριστικής δραστηριότητας διεθνώς.
Το 2025 ο τουρισμός υγείας θα είναι η δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανία παγκοσμίως μετά την φαρμακευτική τοιαύτη. Τα παγκόσμια έσοδα από τον ιατρικό τουρισμό ξεπερνούν από 46 δις δολ. με 14 εκατ. ασθενείς – επισκέπτες, αποτελεί δε από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες μορφές τουρισμού με ρυθμό 15-25% σε ετήσια βάση, ενώ το 25% της παγκόσμιας αγοράς κατέχει η Ευρώπη. Η Ελλάδα έχει μόνο το 3% του παγκόσμιου ιατρικού τουρισμού, όμως στα επόμενα πέντε χρόνια θα μπορούσε να προσελκύσει περίπου 100.000 ασθενείς με έσοδα 400 εκατ. ευρώ από τους ιατρικούς τουρίστες που είναι 5 με 10 φορές περισσότεροι από τους απλούς τουρίστες, με παραμονή 2 έως 3 εβδομάδες και κατά κεφαλήν δαπάνη 3.800 – 6000 δολ.
Τις διεθνείς προδιαγραφές πιστοποίησης ξενοδοχείων για την ασφαλή φιλοξενία τουριστών κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορωνοϊού ανακοίνωσε ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος του Ελληνικού Εθνικού Συμβουλίου Υγείας ΕΛΙΤΟΥΡ και του ΙΣΑ, Γ.Πατούλης, ενώ ο Πρόεδρος της Swiss Approval, π.Γεν. Γραμ. Υπουργείου Τουρισμού Μ.Τζαφέρης, δήλωσε ότι οι υφιστάμενες «μονάδες φιλοξενίας» πρέπει να μετατραπούν επιτυχώς σε «μονάδες ασφαλούς φιλοξενίας» με διεθνή πιστοποίηση.
Οι προδιαγραφές που περιγράφονται στο πρότυπο B&W CERT «Blue & White CERT» απαιτούν πιστοποιητικά για κάθε ξενοδοχείο που θα λειτουργήσει από το καλοκαίρι του 2020 και είναι: α) για το παραδοσιακό Μπλε Γραφείο πρώτων βοηθειών (Blue Office) η λειτουργία του με επιστημονικότητα σε όλες τις ξενοδοχειακές μονάδες και β) για το Λευκό Γραφείο ( White Office), ένα ειδικά σχεδιασμένο γραφείο υποδοχής και πρώτων βοηθειών του ξενοδοχείου, προσανατολισμένο κατάλληλα για τις απαιτήσεις της πανδημίας του κορωνοϊού, με προϋποθέσεις την εκπαίδευση τμήματος του προσωπικού σε θέματα πρώτων βοηθειών και την υλοποίηση συμβάσεων με παρόχους υγείας δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας φροντίδας, καθώς και τον σχεδιασμό όλων των λεπτομερειών για την διαχείριση επειγόντων περιστατικών κορωνοϊού στις μονάδες φιλοξενίας.
Επίσης εντάσσονται στην καθημερινή λειτουργία των μονάδων φιλοξενίας 10 κατηγορίες ενεργειών σύμφωνα με το πρωτοποριακό πρωτόκολλο λευκών υπηρεσιών, (White Service), που συνοπτικά προβλέπει επιδημιολογική επιτήρηση και διαχείριση επισκεπτών και προσωπικού, τυπικά μέτρα προστασίας και υγιεινής, καθώς και μέτρα ασφάλειας τροφίμων, αέρα, συστημάτων κλιματισμού, εγκαταστάσεων και υγιεινής νερού, με τη χρήση μέσων ατομικής προστασίας και την τήρηση των οδηγιών και πρωτοκόλλων της διεθνούς κοινότητας και του ΕΟΔΥ για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μολύνσεων του κορωνοϊού. Οι εν λόγω προδιαγραφές οργάνωσης B&W CERT, θέτουν επίσης ειδικές λεπτομέρειες για το ποσοστό ελεύθερων δωματίων που θα πρέπει να διαμορφωθούν κατάλληλα για την απομόνωση και διαχείριση επισκεπτών που τυχόν εμφανίσουν συμπτώματα κορωνοϊού.
Ευοίωνες προοπτικές αποτελούν η συνταύτιση και ώσμωση απόψεων, νέων ιδεών και καινοτόμων πρωτοβουλιών του Υφ. Τουρισμού κ.Μ.Κόνσολα και του Περιφερειάρχη κ.Γ.Πατούλη για ένα ψηφιακό μετασχηματισμό που επιβάλλει η ανάγκη υιοθέτησης μιας νέας τουριστικής πολιτικής 2020-2050 η οποία απαιτεί οικονομικά άλματα και όχι βήματα, με ανταγωνιστική μείωση του κόστους φιλοξενίας μέσω οικονομιών κλίμακας.
Κωνσταντίνου Οικονόμου,
CEO Oμίλου Marine Tours
Ένα νέο «συμβόλαιο εμπιστοσύνης» για τον Τουρισμό και τα επαγγελματικά ταξίδια
Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η κρίση της υγείας που βιώνει ολόκληρος ο πλανήτης το τελευταίο διάστημα, έχει οδηγήσει σε μία ακόμη μεγαλύτερη κρίση για την κοινωνία και την οικονομία, την οποία η Χώρα μας καλείται σήμερα να αντιμετωπίσει.
Η πανδημία έχει φέρει σημαντικές αλλαγές, σε όλους ανεξαιρέτως τους τομείς της επιχειρηματικής ζωής, ίσως σε κανέναν όμως τόσο ριζικές όσο στον Κλάδο του Τουρισμού, ο οποίος επλήγη δραματικά.
Σε μία Χώρα που στηρίζει τη βαριά της βιομηχανία, καθώς και μεγάλο μέρος του ΑΕΠ της στον Τουρισμό, οι συνέπειες θα είναι καθοριστικές, τόσο σε εθνικό- μακροοικονομικό επίπεδο, όσο και σε επίπεδο επιχειρήσεων. Η στήριξη της Κυβέρνησης και τα μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στον Κλάδο, είναι βέβαιο πως θα δράσουν καθοριστικά για την πορεία του Τουρισμού στη Χώρα μας και θα δώσουν «πνοή ζωής» στην τουριστική επιχειρηματικότητα.
Το ίδιο καταλυτικά, τολμώ να πω, πως θα επηρεάσει και η στάση όλων των εμπλεκόμενων μερών στον Τουριστικό Κλάδο. Σήμερα, καλούμαστε να υπογράψουμε ένα «νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης» με τους ταξιδιώτες. Σε αυτή τη νέα «συμφωνία», ο πιο καταλυτικός παράγοντες είναι η ασφάλεια, η υπευθυνότητα και η αξιοπιστία, και με αυτό το τρίπτυχο ως πυξίδα θα πρέπει να αντιμετωπίσουν τον τουρισμό την επομένη ημέρα, άπαντες οι κρίκοι της τουριστικής αλυσίδας. Από τις travel management companies, τις αεροπορικές εταιρείες, τους ξενοδόχους, τις εταιρείες ενοικιάσεων αυτοκινήτων, την εστίαση μέχρι και τους ντόπιους, όλοι- μα όλοι- αποτελούν αναντικατάστατα κομμάτια του πάζλ για την επιτυχημένη πορεία του τουρισμού την επόμενη μέρα.
Ειδικότερα στα επαγγελματικά ταξίδια, στα οποία εξειδικεύεται η Μarine Tours, εδώ και 40 χρόνια, το διεθνές ταξιδιωτικό σκηνικό έχει αλλάξει ριζικά. Είναι αλήθεια πως τα ταξίδια των επιχειρήσεων και των ναυτιλιακών εταιρειών παραμένουν, και στη μετά την πανδημία εποχή, ένα πολύτιμο στρατηγικό εργαλείο που δεν μπορεί να αντικατασταθεί με άλλα μέσα όπως οι τηλεδιασκέψεις. Ωστόσο, τώρα η τεχνογνωσία και η φροντίδα που θωρακίζουν την φήμη της εταιρείας και την ευημερία των ταξιδιωτών, γίνονται πλέον θεμελιώδεις έννοιες, που πρέπει να ισορροπήσουν με το cost optimization.
Τώρα, περισσότερο από ποτέ, οι οργανισμοί χρειάζονται έναν έμπιστο στρατηγικό συνεργάτη που θα βρίσκεται δίπλα στους ταξιδιώτες τους , υποστηρίζοντας κάθε τους βήμα, ελαχιστοποιώντας το ταξιδιωτικό ρίσκο και μεγιστοποιώντας τη φροντίδα και το αίσθημα ασφάλειας.
Έτσι, εμείς στη Marine Tours, αντιλαμβανόμαστε πλήρως την αβεβαιότητα που εμπνέει το σημερινό διεθνές περιβάλλον, αφουγκραζόμαστε τις ανησυχίες των συνεργατών μας και απαντάμε σε αυτές με εμπεριστατωμένη ενημέρωση, νέες duty οf care υπηρεσίες- προσαρμοσμένες στις σημερινές ανάγκες και τις συνθήκες των ταξιδιών- καθώς και διαρκή υποστήριξη των ταξιδιωτών σε όποιο σημείο και αν βρίσκονται στον κόσμο. Χάρη σε όλα αυτά τα εργαλεία- και σε πολλά ακόμη μέτρα και πολιτικές που έχουμε σχεδιάσει- ενισχύουμε το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης τα οργανισμών, διασφαλίζουμε την ευημερία των ταξιδιωτών τους , και συμβάλουμε από πλευράς μας στο νέο «συμβόλαιο εμπιστοσύνης» που υπογράφεται για την επανεκκίνηση του τουρισμού.
Βούλα Καράτζιου-Αναστασοπούλου
PR Manager
Thermae Sylla Spa Wellness Hotel, Λουτρά Αιδηψού
Η Πανδημία του COVID-19
οδήγησε σε αχαρτογράφητα νερά!
Το ξαφνικό χτύπημα της πανδημίας έπληξε πολύ σοβαρά τον κλάδο του Τουρισμού, τον πιο προσοδοφόρο κλάδο της Ελληνικής Οικονομίας.
Αντικρύσαμε πρωτόγνωρες εικόνες κλειστών Ξενοδοχείων και κατ’ επέκταση έρημων πόλεων.
Η επόμενη ημέρα για την Παγκόσμια Βιομηχανία θα είναι πολύ δύσκολη και διαφορετική.
Όλα αρχίζουν από το μηδέν. Οι επιχειρήσεις που θα είναι περισσότερο ευέλικτες και θα βλέπουν πιο μακριά, θα είναι αυτές που θα πάρουν και το μεγαλύτερο μερίδιο της πίτας.
Ο ταξιδιώτης στη νέα εποχή θα επιλέξει Ξενοδοχείο με βάση την Υγειονομική ασφάλεια και όχι την πολυτέλεια.
Οι επιχειρήσεις που θα επενδύσουν στην ασφάλεια, θα κερδίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού τους.
Σαν χώρα πρέπει να αξιοποιήσουμε το διεθνές Success story της Ελλάδας στη διαχείριση της πανδημίας, επικοινωνώντας το με τους πελάτες μας.
Αναφορικά με το φετινό καλοκαίρι, πρέπει όλοι να στηρίξουμε την Ελλάδα στις διακοπές μας και αναφορικά με τον Ιαματικό τουρισμό, όπως η Ιστορία λέει ανέκαθεν μετά από περιόδους κρίσεων, πολέμων κλπ. παρουσίαζε μεγαλύτερη ζήτηση, γιατί οι άνθρωποι είχαν την ανάγκη περισσότερο από ποτέ, την ευεξία και τη χαλάρωση που προσφέρουν τα ιαματικά μας νερά!