Ελληνικό σήμα και ελληνικές επιχειρήσεις :
η αναγκαιότητα επαναπροσέγγισης του θέματος
Η σημερινή πραγματικότητα
Η στήριξη των ελληνικών προϊόντων και επιχειρήσεων είναι σήμερα αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε. Αγοράζοντας ελληνικά προϊόντα και υπηρεσίες βοηθάμε την οικογένειά μας, τους συγγενείς, τους φίλους, τους δικούς μας ανθρώπους, δίνουμε ανάσα ζωής στην ελληνική οικονομία. Το μήνυμα αυτό έχει γίνει ευρύτατα αποδεκτό από την ελληνική κοινωνία, με συνέπεια τη μαζική στροφή των καταναλωτών στα εγχώρια προϊόντα και υπηρεσίες, όπως αποδεικνύεται από πολλές έρευνες αλλά και την έμφαση που δίνουν οι επιχειρήσεις στην ελληνικότητά τους, αληθινή ή αμφιλεγόμενη. Όμως, η καταναλωτική αυτή στροφή, έχει γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από πολλούς εισαγωγείς, ή και ξένες επιχειρήσεις οι οποίες, απλώς επικολλούν μια ελληνική σημαία στις συσκευασίες των προϊόντων που εμπορεύονται ή σε εμφανή σημεία του εμπορικού τους σήματος. Για την αντιμετώπιση του σχετικού προβλήματος, στα τέλη του 2014 δημιουργήθηκε η πιστοποίηση σήματος ελληνικών προϊόντων από τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή. Στη σχετική ιστοσελίδα www.greekmark.gov. του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων αναφέρονται τα εξής;
«Το Ελληνικό Σήμα πιστοποιεί την προέλευση προϊόντων και υπηρεσιών παράγονται στην Ελλάδα. Αποτελεί επίσημο Σήμα του Ελληνικού Κράτους και απονέμεται με βάση τους Κανονισμούς Απονομής, ξεχωριστά για κάθε κατηγορία προϊόντων και υπηρεσιών. Σκοπός του είναι η εδραίωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στα προϊόντα που δηλώνονται ελληνικά και η αποφυγή φαινομένων παραπλάνησης τους, η προστασία των συμφερόντων των παραγωγών από απομιμήσεις και αθέμιτο ανταγωνισμό, καθώς και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και της επιχειρηματικότητα μέρος της οποίας αποτελούν οι μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις παραγωγών των ελληνικών προϊόντων»
Παρ’ όλες τις αρχικές καλές προθέσεις, στην πράξη το Ελληνικό σήμα έχει ατονήσει ή και ακυρωθεί, αφού έχει περιοριστεί στην πιστοποίηση μόνο τεσσάρων κατηγοριών Ελληνικών προϊόντων : τα γαλακτομικά και τα αναψυκτικά που πιστοποιήθηκαν το 2015, καθώς και το παρθένο ελαιόλαδο και οι επιτραπέζιες ελιές που πιστοποιήθηκαν το 2018. Γεγονός είναι ότι, ιδιαίτερα τον τελευταίο καιρό, η παραπλανητική χρησιμοποίηση της ετικέτας με τη αυθαίρετη χρησιμοποίηση της ελληνικής σημαίας και διαφημιστικών μηνυμάτων δήθεν ελληνικότητας, έχει κορυφωθεί.
Επιμένων Ελληνικά: Ιστορική διαδρομή, έργο και προτάσεις
www.epimenonellinika.gr
Ο «Σύνδεσμος Προώθησης Ελληνικών Προϊόντων-Επιμένων Ελληνικά» (Σ.Π.Ε.Π.), ιδρύθηκε πριν από 36 χρόνια ως εθελοντικός φορέας κοινωφελούς χαρακτήρα, με πρωτοβουλία επώνυμων πολιτών, ακαδημαϊκών, επιχειρηματιών, καλλιτεχνών και πολιτικών από όλο το πολιτικό φάσμα. Έγινε ευρύτατα γνωστός ως ο «ΕΠΙΜΕΝΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΑ», αναπτύσσοντας πλούσια δραστηριότητα, για τη στήριξη των ελληνικών προϊόντων και επιχειρήσεων με εκδηλώσεις, εκθέσεις, βραβεύσεις, δημόσιες καμπάνιες. Οι ενημερωτικές εκστρατείες και η γενικότερη δραστηριότητα εκείνης της περιόδου με το κεντρικό μήνυμα «Ο «Επιμένων Ελληνικά», άφησαν εποχή και δημιούργησαν ισχυρό κλίμα καταναλωτικής ζήτησης υπέρ των ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών. Το πασίγνωστο τηλεοπτικό σποτ με τον «εισαγόμενο» Νίκο Παπαναστασίου, είχε θερμότατη υποδοχή και αποδοχή, έκανε μεγάλη αίσθηση στην κοινή γνώμη και ψηφίστηκε ως το καλύτερο διαφημιστικό σποτ της δεκαετίας του 1980. Από τα μέσα και τα τέλη της δεκαετίας του 1990, παράγοντες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δημιούργησαν εμπόδια στη λειτουργία του, με συνέπεια να περιστείλει τη δραστηριότητά του. Μετά το έτος 2.000, στο πλαίσιο των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για διατήρηση των εθνικών ιδιαιτεροτήτων μέσα στην ενωμένη Ευρώπη και ανάλογες κινήσεις σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, ο «Επιμένων Ελληνικά» επαναδραστηριοποιήθηκε με πρωτοβουλία αρχικών ιδρυτών του και τη συμβολή πολλών νέων εθελοντών. Με εργώδεις προσπάθειες και το κεντρικό σύνθημα «στηρίζοντας τα ελληνικά προϊόντα και τις ελληνικές επιχειρήσεις, στηρίζουμε το σπίτι μας», μέσα στα τελευταία 10-15 χρόνια επανήλθε στο προσκήνιο και απέκτησε σημαντική αποδοχή από Έλληνες επιχειρηματίες και το ευρύτερο κοινό. Σήμερα διαθέτει πάνω από 7.000 ημεδαπές επιχειρήσεις εγγεγραμμένες στο μητρώο ελληνικών επιχειρήσεων που διατηρεί, ενώ έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην δημιουργία ισχυρής καταναλωτικής συνείδησης για τη στήριξη των ελληνικών επιχειρήσεων, προϊόντων και επηρειών. Ω Αστική Εταιρεία μη Κερδοσκοπικού Χαρακτήρα, Μη Κυβερνητικός Οργανισμός, ο Ε.Ε. έχει κατοχυρώσει το ιστορικά αναγνωρίσιμο σήμα με την Ελληνική σημαία στον αντίχειρα ενός χεριού από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων[1].
Βεβαίωση Ελληνικής επιχείρησης
Ο Ε.Ε. έχει επιτύχει σημαντικό έργο, χωρίς τη βοήθεια της πολιτείας ή άλλων φορέων και παρά το γεγονός ότι υπάρχει ανοχή της παραπλανητικής διαφήμισης δήθεν ελληνικών επιχειρήσεων και προϊόντων. Η σχετική επιτυχία του Ε.Ε. οφείλεται στο ιστορικό του κύρος, την τεχνογνωσία, την ευελιξία, την ανεξαρτησία και τις προσπάθειες των εθελοντών του αλλά και στο γεγονός ότι, δεν παρέχει πιστοποίηση σήματος ελληνικού προϊόντος που προϋποθέτει ιδιαίτερα πολύπλοκες και δυσκίνητες διαδικασίες, αλλά βεβαίωση ελληνικής επιχείρησης, με τις ακόλουθες απλές αλλά ουσιαστικές προϋποθέσεις:
1) Η επιχείρηση να έχει έδρα, φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις στην ελληνική επικράτεια.
2) Το μετοχικό της κεφάλαιο να ανήκει σε ποσοστό τουλάχιστον 50% σε Έλληνες, Κύπριους ή Ομογενείς.
3) Οι Έλληνες εργαζόμενοι στην επιχείρηση ή στον όμιλο επιχειρήσεων, να είναι περισσότεροι του 70% του συνολικού αριθμού των απασχολούμενων.
4) Τα προϊόντα ή οι υπηρεσίες της επιχείρησης να έχουν ελληνική προέλευση σε ποσοστό άνω του 50% της αξίας τους.
Ο Ε.Ε. παρέχει επίσης βεβαίωση ελληνικής επιχείρησης παραδοσιακών προϊόντων, με τις ως άνω προϋποθέσεις και επιπροσθέτως : «Το συγκεκριμένο προϊόν να παράγεται με παραδοσιακές μεθόδους και κατά 70% με παραδοσιακά υλικά τοπικής πρωτογενούς παραγωγής».
Προτάσεις
Με δεδομένες τις ως διαπιστώσεις, για την αποτελεσματική στήριξη των ελληνικών προϊόντων και επιχειρήσεων προτείνονται τα ακόλουθα:
- Εκπρόσωπος του «Επιμένων Ελληνικά» να συμμετέχει στην Επιτροπή σήματος της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.
- Ο «Επιμένων Ελληνικά» με εκπρόσωπό του, να οριστεί ως σύμβουλος του Υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων και του Υφυπουργού Εμπορίου και Βιομηχανίας για θέματα που αφορούν την ελληνικότητα των επιχειρήσεων, των προϊόντων και των υπηρεσιών.
- Η χορήγηση σήματος ελληνικών προϊόντων να συνεχιστεί και να αναπτυχθεί, με τη συμμετοχή του «Επιμένων Ελληνικά» ή και άλλων εθελοντικών οργανώσεων κοινωφελούς χαρακτήρα, με παρόμοιους στόχους και αποδεδειγμένη ιστορική παρουσία, αναγνώρισημότητα, κύρος και σχετική τεχνογνωσία.
- Να απαγορευτεί η χρησιμοποίηση της ελληνικής σημαίας από όλες τις επιχειρήσεις με σχετική διάταξη νόμου και σοβαρές κυρώσεις σε περιπτώσεις παραβάσεων.
- Το ιστορικά αναγνωρίσιμο και κατοχυρωμένο σήμα του «Επιμένων Ελληνικά» με την ελληνική σημαία αποτυπωμένη στον αντίχειρα ενός χεριού, να καθιερωθεί ως επίσημη «Βεβαίωση Ελληνικής Επιχείρησης» από το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και ειδικότερα από την αρμόδια Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή.
- Η ισχύουσα σχετική παραλλαγή του σήματος για τις επιχειρήσεις παραγωγής και διακίνησης παραδοσιακών προϊόντων, να καθιερωθεί ως το επίσημο σήμα για την «Βεβαίωση Ελληνικής Επιχείρησης παραδοσιακών προϊόντων» επίσης από τον ως άνω φορέα.
- Να υποστηριχθεί η ηλεκτρονική εφαρμογή του Ε.Ε. όπου καταγράφονται ελληνικές επιχειρήσεις σε όλη την Ελλάδα, καθώς και επιχειρήσεις που ανήκουν σε Έλληνες Ομογενείς σε όλο τον κόσμο, αλλά με αποκλεισμό όσων μετέφεραν την έδρα τους στο εξωτερικό για φορολογικούς λόγους.
- Να αναπτυχθεί και υποστηριχθεί η κεντρική ιστοσελίδα του Ε.Ε., με αναμόρφωσή, βελτίωση και ανάπτυξή της και τη δημιουργία ειδησεογραφικού τμήματος για ελληνικές επιχειρήσεις, προϊόντα και υπηρεσίες.
- Να στηριχθούν διάφορες δράσεις του Ε.Ε. όπως : εκδηλώσεις, ημερίδες,συνέδρια, εκθέσεις, βραβεύσεις, έρευνες, εκδόσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα,δημιουργία εκθετήριου και μουσείου ελληνικών επιχειρήσεων και ελληνικών προϊόντων, στήριξη της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς και διασύνδεση του Ε.Ε. με οργανώσεις της Ομογένειας, το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού, τον ΕΟΤ κλπ., προβολή της χώρας ως τουριστικού και επενδυτικού προορισμού, ανάδειξη ειδήσεων, γεγονότων και επετείων που συνδέονται με ελληνικές επιχειρήσεις και Έλληνες επιχειρηματίες στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο.
Επισημαίνεται τέλος ότι, σύμφωνα με σχετικές εκτιμήσεις, η ικανοποιητική ανάπτυξη των στόχων του Ε.Ε. μπορεί να οδηγήσει σε ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σε επίπεδα της τάξης του 0,5%, με τη διαπίστωση αυτή να αποτελεί και το ισχυρότερο επιχείρημα για την ενεργό στήριξη και δραστηριοποίησή του.
Θεόδωρος Κατσανέβας
[1] Ο Ε.Ε.,μεταξύ άλλων, χρησιμοποιεί και υποστηρίζει τα σήματα « Ο Επιμένων Ελληνικά», « Επιμένων Ελληνικά», «Επιμένουμε Ελληνικά» «Ελληνικό Προϊόν», «Στηρίζω Ελλάδα», «Εμπιστεύομαι την Ελλάδα», «Επενδύω Ελλάδα, «Ψηφίζω Ελλάδα», «Πάω Ελλάδα» «Μαγική Ελλάδα», «Αγαπώ την Ελλάδα», «I Insist for Greece», «Insisting for Greece», «Greek Product», «I Support Greece»,«I Trust Greece», «Trust for Greece», « Invest in Greece» «I love Greece» «I Go Greece», «I Am for Greece, «I Love Greece», «Magic Greece» και άλλες συναφείς ονομασίες και μηνύματα κατά περίπτωση.
