Συνέντευξη στον Διονύση Πολίτη
Η κα Νατάσα Πηλείδου , Υφυπουργός Ναυτιλίας της Κύπρου μας μιλάει για το έργο της στο Υπουργείο από την σύσταση του καθώς επίσης και για τα σχέδια της για την τόνωση της Κυπριακής Ναυτιλίας
Κυρία Υπουργέ με την ανάληψη των καθηκόντων σας την 1η Μαρτίου 2018 είχατε ορισμένους βραχυπρόθεσμους στόχους. Ποιοι ήταν αυτοί και εάν έχουν υλοποιηθεί στο σύνολό τους;
Μετά την ανάληψη των καθηκόντων μου στο νεοσύστατο Υφυπουργείο Ναυτιλίας αξιολογήθηκαν εκ νέου τις προκλήσεις που η κυπριακή ναυτιλία έχει να αντιμετωπίσει και προχωρήσαμε στην εκπόνηση ενός εξειδικευμένου σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής, στη βάση του οποίου προωθούνται συγκεκριμένες δράσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της κυπριακής ναυτιλίας. Στο πλαίσιο της εθνικής μας στρατηγικής έχουμε ήδη προχωρήσει στην αναδιάρθρωση της δομής του Υφυπουργείου και στην αναβάθμιση της ναυτιλιακής διοίκησης, ενώ εδώ και σχεδόν ένα χρόνο εφαρμόζουμε μέσω διάφορων στοχευμένων δράσεων ένα έντονο πρόγραμμα προβολής και προώθησης της κυπριακής ναυτιλίας. Βρισκόμαστε επίσης στη διαδικασία ψηφιοποίησης των αρχείων του Υφυπουργείου, ενώ παράλληλα έχουμε υιοθετήσει ένα νέο λογότυπο και έχουμε σχεδόν ολοκληρώσει τη διαδικασία δημιουργίας μίας νέας ιστοσελίδας. Πέραν των όσων έχω αναφέρει, δράσεις όπως η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών μέσω ηλεκτρονικών εφαρμογών και μονοθυριδικής εξυπηρέτησης, ο εκσυγχρονισμός του σχετικού νομοθετικού πλαισίου, η ενίσχυση των περιφερειακών και διεθνών συνεργασιών καθώς και η προώθηση και στήριξη των ναυτιλιακών επενδύσεων βρίσκονται σε διαρκή εξέλιξη.
Ποια είναι η θέση του Υφυπουργείου Ναυτιλίας σε σχέση με την «Γαλάζια Ανάπτυξη» στην Κύπρο. Ποια είναι τα κυριότερα βήματά σας για την επίτευξη αυτού του σημαντικού στόχου;
Το Υφυπουργείο Ναυτιλίας είναι ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές της Γαλάζιας Ανάπτυξης καθώς αποτελεί την αρμόδια αρχή για την Εθνική Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική κάτω από την οποία υπάγεται και η Γαλάζια Ανάπτυξη. Το Υφυπουργείο στα πλαίσια των αρμοδιοτήτων του, έχει συστήσει συντονιστική ομάδα η οποία επεξεργάζεται την ετοιμασία ενός ρεαλιστικού και εφαρμόσιμου σχεδίου δράσης, το οποίο θα περιλαμβάνει ενέργειες και δράσεις για την υλοποίηση της Στρατηγικής για την Εθνική Ολοκληρωμένη Θαλάσσια Πολιτική.
Παράλληλα, το Υφυπουργείο Ναυτιλίας με το Εθνικό Σχέδιο Στρατηγικής για την Ναυτιλία στηρίζει την Γαλάζια Ανάπτυξη μέσω μίας σειράς προγραμματισμένων ενεργειών για την βιώσιμη ανάπτυξη του θαλάσσιου και ναυτιλιακού τομέα. Μία από τις πρώτες ενέργειες μας ως Υφυπουργείο είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού στη βάση του οποίου θα διασφαλίζεται η αειφόρος ανάπτυξη όλων των σχετικών δραστηριοτήτων και η βελτίωση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Περαιτέρω, το Υφυπουργείο προωθεί και στηρίζει την ναυτιλιακή εκπαίδευση και την κατάρτιση των νέων σε ναυτιλιακά επαγγέλματα αναδεικνύοντας τις σημαντικές ευκαιρίες σταδιοδρομίας που υφίστανται στον εν λόγω τομέα. Πέραν των εκστρατειών ευαισθητοποίησης μαθητών και του ευρύτερου κοινού για τη ναυτιλία, δίδονται επίσης κίνητρα όπως επιχορήγηση και υποτροφίες σε άτομα που φοιτούν στις ναυτικές σχολές της Κύπρου. Το Υφυπουργείο επίσης στηρίζει διάφορους οργανισμούς και έργα έρευνας και καινοτομίας για την ενίσχυση της τεχνογνωσίας και της τεχνολογίας στον ναυτιλιακό τομέα, καθώς και για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης “HORIZON 2020”. Θέλετε να μας αναφέρετε με ποια Projects συμμετέχετε;
Η Κύπρος μέχρι στιγμής συμμετέχει σε δύο έργα που εντάσσονται στο πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης “HORIZON 2020”, το “RISE” και το “KIOS” τα οποία όμως δεν έχουν άμεση σχέση με τη ναυτιλία.
Επίσης ένα σημαντικό έργο που έχει την πλήρη στήριξη μας είναι το ‘Lynceus2Market’, ένα καινοτόμο σύστημα εντοπισμού ατόμων για ασφαλή εκκένωση μεγάλων επιβατηγών πλοίων, έργο το οποίο έχει ενταχθεί στο ‘HORIZON 2020’. Τον περασμένο Νοέμβριο παρευρέθηκα στην επίδειξη μεγάλης κλίμακας του έργου που πραγματοποιήθηκε στον Πειραιά, όπου μας δόθηκε η ευκαιρία να παρακολουθήσουμε τις δυνατότητες και προοπτικές αυτής της πολύ σημαντικής πρωτοβουλίας για την ασφάλεια των επιβατών στα πλοία.
Αρκετά επιπρόσθετα κυπριακά έργα βρίσκονται στη διαδικασία αξιολόγησης στα πλαίσια του ‘HORIZON 2020’, δύο εκ των οποίων συμπεριλαμβάνουν συγκεκριμένους πυλώνες που αφορούν τη ναυτιλία και τη γαλάζια ανάπτυξη. Και τα δύο αυτά έργα έχουν την υποστήριξη του Υφυπουργείου Ναυτιλίας.
Κυρία Πηλείδου δίνετε ιδιαίτερη βαρύτητα στη Ναυτική & Ναυτιλιακή Εκπαίδευση. Πως έχει η παρούσα κατάσταση καθώς και οι άμεσοι στόχοι σας;
Είναι γεγονός ότι η ένταξη των νέων σε υψηλής ποιότητας ναυτική και ναυτιλιακή εκπαίδευση και κατάρτιση είναι εκ των ων ουκ άνευ για την περαιτέρω ανάπτυξη της ναυτιλιακής μας βιομηχανίας λαμβάνοντας ειδικότερα υπόψη την ραγδαία άνοδο που γνωρίζει ο εν λόγω τομέας στην Κύπρο καθώς και το υψηλό ποιοτικό επίπεδο της Κυπριακής σημαίας. Τα ναυτιλιακά και ναυτικά επαγγέλματα προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες σταδιοδρομίας καθώς και πολλά άλλα οφέλη γι’ αυτό και εμείς σαν Υφυπουργείο στηρίζουμε την ένταξη των νέων σε αυτά. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον των νέων προς τα υπό αναφορά επαγγέλματα έχει αυξηθεί. Παρόλα αυτά όμως υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες στον τομέα οι οποίες δεν τυγχάνουν επαρκούς αξιοποίησης. Για παράδειγμα υπάρχει μεγάλη ανάγκη για αύξηση του αριθμού των τεχνικών που κατέχουν θαλάσσια εμπειρία για την στελέχωση τόσο των πλοίων μας όσο και των ναυτιλιακών εταιρειών που εδρεύουν στην Κύπρο. Ως εκ τούτου, και έχοντας ως κύριο μέλημά μας την ενίσχυση του ναυτικού και ναυτιλιακού τομέα, έχουμε προχωρήσει στην παροχή κινήτρων για την προσέλκυση των νέων στα εν λόγω επαγγέλματα μέσω ενεργειών όπως:
- Την αύξηση του αριθμού των θέσεων που έχουν διατεθεί στις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού της Ελλάδας.
- Την αναθεώρηση της νομοθεσίας για τη βελτίωση της επαγγελματικής ανέλιξης των νέων αξιωματικών του εμπορικού ναυτικού.
- Την εν μέρει επιχορήγηση της 12μηνης πρακτικής εξάσκησης των δοκίμων του εμπορικού ναυτικού.
- Τη χορήγηση υποτροφιών σε φοιτητές Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού της Κύπρου.
- Τη διοργάνωση εκστρατειών ευαισθητοποίησης του κοινού καθώς και τακτικών επισκέψεων σε σχολεία για την ενημέρωση των νέων μας αναφορικά με τις επαγγελματικές ευκαιρίες στον τομέα της ναυτιλίας.
Πέραν των όσων σας έχω ήδη αναφέρει, η ναυτική εκπαίδευση στην Κύπρο έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια με την ίδρυση τριών νέων ακαδημιών των οποίων τα προγράμματα βρίσκονται υπό την εποπτεία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας.
Παράλληλα εργαζόμαστε σε ένα νέο πρόγραμμα που συγχρηματοδοτείται από το Υφυπουργείο και την Ευρωπαϊκή Ένωση για την δημιουργία μίας διαδικτυακής εφαρμογής η οποία θα αποτελέσει μια εγκεκριμένη πλήρη βάση δεδομένων σταδιοδρομίας, για χρήση της από ναυτικούς και ναυτιλιακές εταιρείες.
Κύριος στόχος του Υφυπουργείου είναι η καθιέρωση της Κύπρου ως ένα διεθνές ολοκληρωμένο ναυτιλιακό κέντρο και η ανάπτυξη ενός ανταγωνιστικού και υψηλής ποιότητας εθνικού νηολογίου. Για την επίτευξη του εν λόγω στόχου το ανθρώπινο δυναμικό που στελεχώνει την ναυτιλιακή βιομηχανία επιβάλλεται να έχει τα απαιτούμενα εχέγγυα κατάρτισης και εξειδίκευσης στον τομέα ούτως ώστε να συνεισφέρει ουσιωδώς στην περαιτέρω αναβάθμισή του. Ως εκ τούτου το Υφυπουργείο Ναυτιλίας οφείλει και θα στηρίξει κάθε προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση.
Περιγράψετε μας τα πλεονεκτήματα τα οποία προσελκύουν τους πλοιοκτήτες, ώστε να έχουν υψώσει στα πλοία τους την Κυπριακή Σημαία.
Η Κυπριακή Σημαία θεωρείται ως μία από τις ποιοτικότερες σημαίες στον κόσμο γεγονός το οποίο προκύπτει μεταξύ άλλων από διάφορους γεωπολιτικούς, οικονομικούς, κοινωνικούς και άλλους παράγοντες που χαρακτηρίζουν την χώρα μας. Ειδικότερα η Κυπριακή Σημαία κατατάσσεται στη Λευκή Λίστα των Μνημονίων του Τόκυο και του Παρισιού, προσφέρει ανταγωνιστικά τέλη εγγραφής πλοίων, έχει ένα έξυπνο και ευέλικτο σύστημα φορολόγησης της χωρητικότητας των πλοίων το οποίο είναι εγκεκριμένο από την Ε.Ε, έχει ένα αρκετά ανταγωνιστικό θεσμικό πλαίσιο, δεν έχει περιορισμούς σχετικά με την εθνικότητα πληρωμάτων και αξιωματικών, προσφέρει διευκολύνσεις που πηγάζουν από τις 28 διμερείς ναυτιλιακές συμφωνίες της Κύπρου με άλλα κράτη και έχει ένα ευέλικτο και αξιόπιστο νηολόγιο. Πέραν των όσων έχω ήδη αναφέρει η Κύπρος συγκαταλέγεται στις χώρες που ηγούνται των εξελίξεων στην ναυτιλία έχοντας δυνατή παρουσία και ενεργό ανάμειξη στις αποφάσεις που λαμβάνονται από διεθνείς οργανισμούς όπως ο IMO, o ILO και η Ευρωπαϊκή Ένωση για τα εν λόγω θέματα. Παράλληλα η Κύπρος έχει διεθνή παρουσία μέσω των ναυτιλιακών της γραφείων στον Πειραιά, στο Λονδίνο, στο Αμβούργο, στο Ρότερνταμ, στη Νέα Υόρκη και στις Βρυξέλλες προσφέροντας υπηρεσίες στα πλοία που υψώνουν την Κυπριακή Σημαία και εκτός της κυπριακής επικράτειας. Επιπροσθέτως των προαναφερθέντων η Κύπρος συνδυάζει αρμονικά τις υπηρεσίες ενός ολοκληρωμένου ναυτιλιακού κέντρου με ένα εξειδικευμένο και άρτια καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό.
Πως βλέπετε τη συνεργασία μετά από τις συναντήσεις σας με τον Έλληνα Αναπληρωτή Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής κ. Νεκτάριο Σαντορινιό καθώς και τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών της Μάλτας Dr. Ian Borg;
Οι συναντήσεις με τον Αναπληρωτή Υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της Ελλάδας κ. Νεκτάριο Σαντορινιό και τον Υπουργό Υποδομών & Μεταφορών της Μάλτας Dr. Ian Borg, έχουν πλέον θεσμοθετηθεί και πραγματοποιούνται σε τουλάχιστον ετήσια βάση με σκοπό τη συζήτηση και την ανταλλαγή απόψεων για τα τρέχοντα θέματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος που αφορούν τη ναυτιλία. Τα νηολόγια των τριών χωρών ως τα μεγαλύτερα εντός της ΕΕ, πέραν των κοινών συμφερόντων αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις και επομένως η βιώσιμη ανάπτυξη της ναυτιλίας αποτελεί επίσης κοινό στόχο και επιδίωξη. Στις εν λόγω συναντήσεις έχουν συζητηθεί, μεταξύ άλλων, θέματα που άπτονται της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής ναυτιλίας και των συναφών κλάδων στις παγκόσμιες αγορές, καθώς και η υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών για την προστασία του περιβάλλοντος, την ασφάλεια στα πλοία και την μείωση της γραφειοκρατίας σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.
Είναι γνωστό ότι η Παγκόσμια Ναυτιλία βρίσκεται σε μια πρωτόγνωρη μακροχρόνια ύφεση. Πιστεύετε ότι θα εξακολουθήσει να υπάρχει ακόμα για μεγάλο χρονικό διάστημα;
Είναι γεγονός ότι η παγκόσμια οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σημαντικά την παγκόσμια ναυτιλία. Μολονότι ως κράτος δεν συμμετέχουμε στην εμπορική πτυχή της ναυτιλίας, οφείλουμε να προωθούμε και να στηρίζουμε πολιτικές οι οποίες θα διασφαλίσουν την ανταγωνιστικότητα και την αειφόρο ανάπτυξη του τομέα της ναυτιλίας. Ως κράτος, επίσης οφείλουμε να παρέχουμε το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την διευκόλυνση του επιχειρείν, καθώς επίσης και ποιοτικές υπηρεσίες σε ανταγωνιστικές τιμές και σε εικοσιτετράωρη βάση.