Δρ. Νικολαος Λαος
Φιλοσοφος – Συμβουλος Νοοπολιτικης
Ειδικος Συνεργατης Ιδιωτικων Εταιρειων Πληροφοριων
www.nicolaslaos.com
Ο διεξαγόμενος «Παγκόσμιος Πόλεμος των Νομισμάτων», όπως τον έχει αποκαλέσει ο Γερμανός δημοσιογράφος Daniel D. Eckert, δηλαδή, ο αγώνας κυριαρχίας για το μέλλον του παγκόσμιου νομισματικού συστήματος δεν μοιάζει με μια υπερφίαλη κινηματογραφική ταινία, αλλά μοιάζει μάλλον με την τηλεοπτική σειρά Game of Thrones, υπό την έννοια ότι συνίσταται σε μια πολύπλοκη σειρά μαχών με εκατοντάδες δρώντες και πολλά διαφορετικά πεδία μάχης, που καλύπτουν μεγάλα κομμάτια του ιστορικού χωροχρόνου και απαιτούν μεγάλη προσοχή εκ μέρους του θεατή.
Το αμερικανικό δολάριο (USD) συνεχίζει να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη των αγορών, των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών, αλλά η εμπιστοσύνη στο αμερικανικό δολάριο εξασθενεί χρόνο με τον χρόνο. Η Ευρώπη, η Κίνα, η Ρωσία και πολλές μικρές χώρες («μικρές» σε σχέση με το παγκόσμιο ΑΕΠ και το παγκόσμιο πολιτικο-οικονομικό σύστημα) αναλαμβάνουν νέες πρωτοβουλίες κάθε χρόνο για να ανεξαρτητοποιηθούν από το αμερικανικό δολάριο. Επί πλέον, ο χρυσός διαδραματίζει έναν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη βραδεία αλλά συστηματική διαδικασία αποδέσμευσης από το αμερικανικό δολάριο. Όμως, από τη σκοπιά του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, κανένα από τα υπόλοιπα νομίσματα δεν προσφέρει ακόμη μια βιώσιμη πλήρη εναλλακτική επιλογή ως προς το αμερικανικό δολάριο, και, γι’ αυτόν τον λόγο, κανένα άλλο εθνικό νόμισμα δεν έχει ακόμη υποκαταστήσει το αμερικανικό δολάριο ως το κύριο διεθνές αποθεματικό νόμισμα. Ωστόσο, ο πόλεμος των νομισμάτων είναι κάτι ακόμη πιο πολύπλοκο από τον ανταγωνισμό μεταξύ εθνικών νομισμάτων ή μεταξύ επιμέρους νομισματικών ζωνών.
Αν εξετάσουμε το ποιοι παράγοντες πρωταγωνιστούν στη διαδικασία της αποδολαριοποίησης (de-dollarization), θα διαπιστώσουμε ότι η διαδικασία της αποδολαριοποίησης έχει αρχίσει από τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες και την Κίνα. Υπάρχει μια σημαντική συμβιωτική σχέση μεταξύ των πετρελαιοπαραγωγών χωρών και της Κίνας, υπό την έννοια ότι η Κίνα χρειάζεται μεγάλες ποσότητες υδρογονανθράκων, και οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες χρειάζονται έσοδα από το εμπόριο πετρελαίου. Έτσι, σταδιακώς, έχει προκύψει η διαίρεση της παγκόσμιας πολιτικής οικονομίας σε δύο μεγάλα ανταγωνιζόμενα μεταξύ τους νομισματικά «στρατόπεδα»: το ένα είναι η δολαριοζώνη, όπου πρωταγωνιστούν φυσικά οι Η.Π.Α., και το άλλο είναι η αποδολαριοποιούμενη ζώνη των πετρελαιοπαραγωγών χωρών και της Κίνας, όπου πρωταγωνιστεί η Κίνα.
Στις 30 Οκτωβρίου 2019, ο Eustance Huang, ρεπόρτερ του κορυφαίου δικτύου επιχειρηματικών και χρηματοοικονομικών ειδήσεων CNBC στη Σινγκαπούρη, δημοσίευσε στην ιστοσελίδα του CNBC ένα εμβριθές άρθρο με τίτλο «A “growing club” of “very powerful countries” is steering away from using the dollar» (όλο και περισσότερες ισχυρές χώρες απομακρύνονται από το δολάριο). Συγκεκριμένα, οι τρεις μεγάλες κινητήριες δυνάμεις της διαδικασίας αποδολαριοποίησης είναι η Κίνα, η Ρωσία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο προαναφερθέν άρθρο του, ο Eustance Huang επισημαίνει ότι η Κίνα επιχειρεί να εγκαθιδρύσει το πετρογουάν: «Στα τελευταία χρόνια, η Κίνα έχει προσπαθήσει να διεθνοποιήσει τη χρήση του νομίσματός της, του κινεζικού γουάν. Τέτοιες κινήσεις έχουν συμπεριλάβει την εισαγωγή συμβολαίων μελλοντικής εκπλήρωσης (futures) αργού πετρελαίου αποτιμημένων σε γουάν και αναφορές σύμφωνα με τις οποίες η Κίνα προετοιμάζεται να πληρώνει το εισαγόμενο αργό πετρέλαιο με το δικό της νόμισμα παρά με το αμερικανικό δολάριο».
Τόσο η δολαριοζώνη όσο και οι υπερεθνικές χρηματοοικονομικές ελίτ που έχουν πρωτοστατήσει στην παγκόσμια επικράτηση της δολαριοζώνης θέλουν να αποτρέψουν την ανάδυση εναλλακτικών νομισματικών πόλων ικανών να μετατρέψουν το παγκόσμιο νομισματικό-χρηματοοικονομικό σύστημα σε γνησίως πολυπολικό. Γι’ αυτόν τον λόγο, τόσο η δολαριοζώνη όσο και οι υπερεθνικές χρηματοοικονομικές ελίτ που έχουν πρωτοστατήσει στην παγκόσμια επικράτηση της δολαριοζώνης επιδιώκουν να εγκαθιδρύσουν ένα εναλλακτικό σύστημα ενέργειας ανεξάρτητο από τους υδρογονάνθρακες (που αποτελούν τη βάση της ισχύος των αποδολαριοποιούμενων μελών του διεθνούς οικονομικού συστήματος), και ένα εναλλακτικό σύστημα διαχείρισης και ελέγχου χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων το οποίο θα είναι πλέον διαφορετικό από το σύστημα του πετροδολαρίου (αφού επιδιώκεται η αποδέσμευση από την υποκείμενη εμπορική αγορά του πετροδολαρίου, που είναι η αγορά των υδρογονανθράκων). Ειρήσθω εν παρόδω, η Ελλάδα, δηλαδή, μια μικρή οικονομία της ευρωζώνης (τονίζω της ευρωζώνης, δηλαδή, μιας νομισματικής ζώνης διαφορετικής από εκείνη του αμερικανικού δολαρίου) πρέπει να προσέξει διπλά την εμπλοκή της στην παγκόσμια αγορά υδρογονανθράκων, τόσο εξαιτίας του προαναφερθέντος παγκόσμιου νομισματικού πολέμου, ο οποίος συναρτάται με την αγορά ενέργειας, όσο και εξαιτίας της μακρο-τάσης της παγκόσμιας οικονομίας να κινηθεί προς ένα διαφορετικό ενεργειακό σύστημα.
Με λίγα λόγια, οι Η.Π.Α. και οι παγκοσμιοποιημένες χρηματοοικονομικές ελίτ, που έως πρόσφατα βασίζονταν στο πετροδολάριο (διαπιστώνοντας ότι οι πετρελαιοπαραγωγές χώρες και η Κίνα, αλλά και η Ρωσία και άλλες χώρες, προβαίνουν σε μια διαδικασία αποδολαριοποίησης), επιδιώκουν να αντικαταστήσουν την οικονομία των υδρογονανθράκων με την οικονομία του ηλεκτρισμού, και συνεπακόλουθα επιδιώκουν να αντικαταστήσουν το πετροδολάριο με ένα μοντέλο ψηφιακού νομίσματος, που μέλλει να προσδιοριστεί (άλλωστε, η επιβολή ενός παγκόσμιου ψηφιακού νομισματικού καθεστώτος απαιτεί τεράστιες ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας και τεράστιες ηλεκτρονικές υποδομές, όπως, κατ’ αναλογία, το πετροδολάριο βασίστηκε σε ένα τεράστιο παγκόσμιο εμπόριο υδρογονανθράκων). Μάλιστα, αναφορικώς με τη διαμόρφωση και την επιβολή ενός μοντέλου ψηφιακού νομισματικού καθεστώτος, διεξάγεται ένας επιμέρους ανταγωνισμός μεταξύ των φραξιών της δολαριοζώνης, διότι οι Η.Π.Α. θέλουν να διατηρήσουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτό το νέο ψηφιακό νόμισμα που θα αντικαταστήσει το πετροδολάριο, ενώ μέλη των υπερεθνικών χρηματοοικονομικών ελίτ ενδιαφέρονται για τη διαμόρφωση και την επιβολή ενός ψηφιακού νομισματικού καθεστώτος το οποίο θα αντικαταστήσει το πετροδολάριο χωρίς να εξασφαλίζει κατ’ ανάγκη τη συνεχιζόμενη ηγεμονία των Η.Π.Α. στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα (οπότε, στο πλαίσιο ενός παγκόσμιου ψηφιακού νομισματικού καθεστώτος, οι παγκοσμιοποιημένες χρηματοοικονομικές ελίτ θα μπορούν να έχουν απ’ ευθείας οι ίδιες ηγεμονικό ρόλο στο παγκόσμιο νομισματικό σύστημα).
Ενώ οι οικονομίες που βασίζονται στους υδρογονάνθρακες αποτελούσαν έως πρόσφατα τη βάση της ισχύος του πετροδολαρίου, συμβαίνει εδώ και αρκετά χρόνια η σταδιακή αποδολαριοποίηση των μεγάλων παραγωγών και των μεγάλων καταναλωτών υδρογονανθράκων (με πρωταγωνίστρια την Κίνα). Εξ ου και η δολαριοζώνη επιδιώκει την προαναφερθείσα μετάλλαξή της, ώστε, το ταχύτερο δυνατό, να μεταβεί σε ένα σύστημα ενέργειας που θα βασίζεται στον ηλεκτρισμό, αντί για τους υδρογονάνθρακες, και σε ένα ψηφιακό νόμισμα, αντί για το πετροδολάριο, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο οι δυνάμεις της δολαριοζώνης να προλάβουν την ανάδυση μεγάλων εναλλακτικών αποδολαριοποιημένων νομισματικών πόλων οι οποίοι συσσωρεύουν ισχύ με βάση τους υδρογονάνθρακες. Μάλιστα, στο πλαίσιο του προαναφερθέντος παγκόσμιου πολέμου των νομισμάτων, η επιχείρηση «κλιματική αλλαγή» είναι πρωτίστως μια ψυχολογική και πολιτική επιχείρηση που εξυπηρετεί τον σκοπό του ταχέος «εξηλεκτρισμού» της παγκόσμιας οικονομίας και την εγκαθίδρυση ενός παγκόσμιου ψηφιακού νομίσματος ως του κύριου παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Ωστόσο, όπως προανέφερα, ο πόλος της δολαριοζώνης είναι διχασμένος μεταξύ της εθνικής αμερικανικής φράξιας, που θέλει τις Η.Π.Α. να κατέχουν ηγεμονικό ρόλο και στο νέο ψηφιακό, μεταπετρελαϊκό νομισματικό σύστημα, και της διεθνιστικής φράξιας που θέλει μια υπερεθνική ελίτ να πρωταγωνιστεί στο νέο ψηφιακό, μεταπετρελαϊκό νομισματικό σύστημα.
Από την άλλη πλευρά, και οι δυνάμεις των οικονομιών των υδρογονανθράκων που αποδολαριοποιούνται, όπως η Κίνα και η Ρωσία, δεν αγνοούν το σχέδιο των ανταγωνιστών τους για μια παγκόσμια οικονομία βασισμένη στον ηλεκτρισμό (αντί για τους υδρογονάνθρακες) και σε ένα ψηφιακό νομισματικό καθεστώς. Κάθε άλλο. Εξ ου και τόσο η Κίνα όσο και η Ρωσία επιδιώκουν να τρέξουν και στην κούρσα των ψηφιακών νομισμάτων, δημιουργώντας σημαντικές υποδομές και σημαντικά δίκτυα κρυπτονομισμάτων (το κινεζικό σχέδιο «Δρόμος του Μεταξιού» συναρτάται και με την εγκαθίδρυση ενός δικτύου ψηφιακών νομισμάτων-blockchain technology).
Ο πόλεμος συνεχίζεται σε όλα τα μέτωπα…
