Ο κ. Μιχάλης Λάμπρος, Γενικός Διευθυντής της Majestic International Cruises Inc.
Μας μιλάει για την Ιστορία του Ελληνικού Κρουαζιερόπλοιου και τη σημερινή
πραγματικότητα του τομέα της Κρουαζιέρας.
Θα ήθελα ξεκινώντας ένα μικρό αφιέρωμα για τον τομέα της Κρουαζιέρας να αναφερθώ κατ’ αρχάς πώς και πότε ξεκίνησαν δειλά-δειλά οι κρουαζιέρες στον Ελλαδικό χώρο και πότε άνοιξαν τα φτερά τους τα Ελληνικά κρουαζιερόπλοια στους ωκεανούς.
Οι κρουαζιέρες με την ονομασία περιηγητικοί πλόες ξεκίνησαν στη δεκαετία του 1950 με μικρής χωρητικότητας πλοία κυρίως παλαιών εταιρειών οι οποίες δυστυχώς δεν υφίστανται σήμερα.
Αρχικά, ξένα ταξιδιωτικά γραφεία ναύλωναν Ελληνικά πλοία για περιηγήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Συγκεκριμένα το 1954, πέντε σκάφη, το ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ, ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑΝΕΑΝ, ΔΕΛΦΙΝΙ, ΜΙΑΟΥΛΗΣ και ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗΣ, ναυλώθηκαν από ξένα ταξιδιωτικά γραφεία για ολιγοήμερους περιηγητικούς πλόες στις Ελληνικές θάλασσες. Τον επόμενο χρόνο (1955), ο Εθνικός Οργανισμός Τουρισμού για να προβάλει τα Ελληνικά νησιά κυρίως, χρονοναύλωσε το ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ της Ηπειρωτικής καθιερώνοντας για πρώτη φορά τακτικές κρουαζιέρες. Το ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ ήταν ένα επιβατηγό 1900 κοχ, το οποίο ήδη από το 1953 εκτελούσε τη γραμμή Brindisi – Κέρκυρα – Πειραιά- Ρόδο σε 7ήμερη βάση με επιβάτες γραμμής, αλλά και με τουριστικά γκρουπ που συμμετείχαν στο κυκλικό ταξίδι.
Το ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ αφού μετασκευάστηκε σε περιηγητικό για την εκτέλεση 5ήμερων και 2ήμερων κρουαζιερών, υπήρξε πρόδρομος του στόλου των Ελληνικών κρουαζιεροπλοίων. Ναυλωμένο από τον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού, μετέφερε στο διάστημα ενός και μόνον χρόνου (το 1957) περισσότερους από 8000 ξένους και Έλληνες περιηγητές στα νησιά του Αιγαίου και σε περιοχές φυσικού κάλλους και αρχαιολογικού και ιστορικού ενδιαφέροντος. Η επιτυχία των κρουαζιερών του ΣΕΜΙΡΑΜΙΣ κατέδειξε αμέσως την ανάγκη της ενίσχυσης των δρομολογίων του. Σύντομα, το 1957, προστέθηκε το ΕΡΜΗΣ της ίδιας εταιρείας EPIROTIKI LINES που ναυλωνόταν από ξένα τουριστικά γραφεία για πολυήμερες κρουαζιέρες στη Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα. Αργότερα (1958) στην οικογένεια των κρουαζιεροπλοίων προστέθηκε το ΑΙΓΑΙΟ των αδελφών Τυπάλδου, το ROMANTICA της εταιρείας Χανδρή, το πρώτο STELLA MARIS της SUN LINE και το ΔΗΛΟΣ του Μάρκου Νομικού.
Όλα αυτά τα πλοία αποτέλεσαν την πρωτοπορία του κλάδου της Κρουαζιέρας.
Η βιομηχανία των κρουαζιεροπλοίων άρχισε να αναπτύσσεται ραγδαία στη δεκαετία του 1960, αρχικά με την είσοδο των πλοίων υψηλού τουρισμού, και σύντομα με την προσθήκη και άλλων κρουαζιεροπλοίων όπως τα ΑΔΡΙΑΤΙΚΗ, ΜΕΝΤΙΤΕΡΡΑΝΕΑΝ, ΕΛΛΑΣ και ΚΡΗΤΗ των αδελφών Τυπάλδου, αλλά και το ΦΙΛΙΠΠΟΣ των αδελφών Καβουνίδη, το ΑΧΙΛΛΕΥΣ και το ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ, αρχικώς της εταιρείας Μάρκου Νομικού και μετέπειτα της Ολυμπιακής του Αριστοτέλη Ωνάση, τα οποία τα αποσπούσαν από τα τακτικά τους δρομολόγια προκειμένου να απασχοληθούν στην εκτέλεση εκτάκτων κρουαζιερών για την εξυπηρέτηση περισσοτέρων και ποικίλων κατηγοριών τουριστών.
Το 1966 θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ο χρόνος που το Ελληνικό κρουαζιερόπλοιο εγκατέλειψε το στενό χώρο της Μεσογείου και άνοιξε τα φτερά του και προς τους ωκεανούς. Το ΑΡΓΟΝΑΥΤΗΣ της Ηπειρωτικής ναυλώθηκε για τρεις εικοσαήμερες κρουαζιέρες με προσέγγιση σε 20 λιμάνια της Καραϊβικής και Κεντρικής Αμερικής, με αφετηρία το λιμάνι Σαν Χουάν του Πόρτο Ρίκο. Τα δρομολόγιά του άρχισαν στις 15 Ιανουαρίου του 1966. Ήταν το πρώτο βήμα του Ελληνικού πλοίου για την κατάκτηση της παγκόσμιας αγοράς των κρουαζιεροπλοίων που ακολούθησε τα επόμενα χρόνια.
Την ίδια χρονική περίοδο, η εταιρεία Χανδρή, σε συνεργασία με την αεροπορική εταιρεία KLM, πρωτοποτεί στην ανάπτυξη του Fly cruise concept με charters από Ευρώπη προς Καραϊβική, δίνοντας έτσι το στίγμα της επέκτασης και ανάπτυξης των Ελληνικών πλοίων στην Καραϊβική.
Ακολούθησε η άνθιση των υπό Ελληνική σημαία κρουαζιεροπλοίων τις δεκαετίες 1970/ 1980 και 1990 με την προσθήκη αξιόλογων μονάδων κρουαζιεροπλοίων των εταιρειών Χανδρή, Περικλή Παναγόπουλου, SUN LINES, FESTIVAL CRUISES, EPIROTIKI LINES, του αείμνηστου Γιώργου Ποταμιάνου με έδρα τη Λισαβώνα, της δικής μας εταιρείας MAJESTIC INTERNATIONAL CRUISES και της LOUIS CRUISES, της σημερινής CELESTYAL CRUISES.
Από όλες αυτές τις εταιρείες, δυστυχώς σήμερα δραστηριοποιούνται μόνο η δική μας εταιρεία και η CELESTYAL CRUISES, συμφερόντων του Κύπριου Εφοπλιστή Κωστάκη Λοΐζου, χωρίς κανένα από τα σημερινά κρουαζιερόπλοια να φέρει την Ελληνική σημαία.
Η Ελλάδα που ήταν πρωτοπόρος και η πρώτη σε παγκόσμια κλίμακα που ξεκίνησε κρουαζιέρες, βρίσκεται σήμερα σε μηδενική βάση, καθότι τα σκήπτρα της Κρουαζιέρας έχουν από χρόνια μετατοπιστεί στις μεγάλες Αμερικάνικες, Ιταλικές και Νορβηγικές εταιρείες.
Ας έλθομε όμως στη σημερινή κατάσταση του τομέα της Κρουαζιέρας στη χώρα μας, η οποία εκτός από τα λίγα κρουαζιερόπλοια της CELESTYAL CRUISES που εξυπηρετούν homeporting επιβάτες στηρίζεται κατά κύριο λόγο στις ξένες εταιρείες και σε διερχόμενους επιβάτες.
Η αρχική κατάργηση του Cabotage ψηφίστηκε όπως όλοι μας γνωρίζομε επί Υπουργείας στο ΥΕΝ του κ. Άδωνι Γεωργιάδη, όμως το τελικό θεσμικό πλαίσιο για την Κρουαζιέρα που ψηφίστηκε επί Υπουργείας κ. Βαρβιτσιώτη, έχει πράγματι δημιουργήσει ένα αρκετά ευνοϊκό περιβάλλον για τη δραστηριοποίηση ξένων εταιρειών στην Ελλάδα, διότι μετά την οριστική και άνευ όρων κατάργηση του καμποτάζ, οι ξένες εταιρείες μπορούν να χρησιμοποιούν τα Ελληνικά λιμάνια όχι μόνο για τη διέλευση επιβατών τράνζιτ, αλλά και για κυκλικές κρουαζιέρες γνωστές ως homeporting, κάτι που δεν επιτρεπόταν με τις προηγούμενες ισχύουσες διατάξεις.
Δεν πιστεύω ότι το νέο θεσμικό πλαίσιο παρέχει κίνητρα για την προσέλευση κρουαζιεροπλοίων στην Ελληνική σημαία, διότι τα υπό Ελληνική σημαία κρουαζιερόπλοια υπόκεινται στις διατάξεις τήρησης οργανικής συνθέσεως που απαρτίζεται από πλήρωμα Ελληνικών ειδικοτήτων με υψηλόμισθους ναυτικούς, κάτι που είναι πέρα για πέρα ασύμφορο για τις εταιρείες κρουαζιεροπλοίων, οι οποίες λόγω υψηλού κόστους χρησιμοποιούν πληρώματα χαμηλόμισθα, φυσικά μέσα στα πλαίσια των εν ισχύει διεθνών μισθολογίων της ITF και της Διεθνούς Ναυτικής Ένωσης.
Το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει σήμερα ασφαλώς και ευνοεί την αύξηση της δραστηριότητας του homeporting. Βέβαια χρειάζονται πολλές βελτιώσεις στα λιμενικά έργα, κυρίως στα κυριότερα νησιά μας υποδοχής κρουαζιεροπλοίων, τα οποία δυστυχώς υστερούν και σε οργάνωση εφαρμογής των διεθνών κανονισμών ασφάλειας επιβατών και πληρωμάτων αλλά και σε σύγχρονες λιμενικές εγκαταστάσεις.
Σήμερα μπορούμε να πούμε ότι μόνο ο Πειραιάς, το Ηράκλειο, και ίσως η Ρόδος και η Κέρκυρα, πληρούν όλους τους διεθνείς κανονισμούς λειτουργίας για σωστή εξυπηρέτηση κρουαζιεροπλοίων. Χρειάζονται ακόμα πολλά να γίνουν στα άλλα λιμάνια και σε λιμενικά έργα, αλλά και σε θέματα ασφάλειας.
Οι λιμενικές υποδομές είναι το άλφα και το ωμέγα για να δείξουν ενδιαφέρον οι ξένες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων μήπως αυξηθεί το homeporting στη χώρα μας. Δυστυχώς τα προγράμματα αναβάθμισης με εξαίρεση τον Πειραιά και το Ηράκλειο κινούνται με πολύ αργό ρυθμό. Χρειάζεται κατά την άποψή μου περισσότερη ενθάρρυνση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, όπως έχει πράξει η γειτονική μας Τουρκία, που ανέθεσε σε μεγάλες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων την κατασκευή των λιμενικών υποδομών στα κυριότερα λιμάνια της (Κωνσταντινούπολη – Σμύρνη – Κουζάντασι) έναντι φυσικά μιας πολυετούς εκμετάλλευσης των λιμανιών από τις εταιρείες που ανέλαβαν την κατασκευή και τον εκσυγχρονισμό τους.
Σε ό,τι αφορά ορισμένα στοιχεία που δείχνουν αύξηση του homeporting κρουαζιέρας θα μου επιτρέψετε να διαφωνήσω. Σήμερα homeporting κρουαζιέρα εκτελούν μόνο δύο κρουαζιερόπλοια της εταιρείας CELESTYAL CRUISES από τον Πειραιά για τριήμερες / τετραήμερες / επταήμερες κρουαζιέρες. Ο συνολικός αριθμός επιβατών κρουαζιέρας homeporting κατά το έτος 2015 δεν ξεπέρασε τους 200000. Εάν είχαμε homeporting ικανοποιητικό σίγουρα θα υπήρχαν οικονομικά οφέλη σε τροφοδοσία πλοίων, καύσιμα, επισκευές, μεταφορές και πιθανόν σε ξενοδοχεία για όσους επιβάτες επιθυμούν να διανυκτερεύσουν.
Ένα κράτος σαν την Ελλάδα που ο αριθμός των Ελλήνων επιβατών κρουαζιέρας δεν υπερβαίνει τις 18/20000 ετησίως δεν μπορεί να αναπτύξει σωστά το homeporting. Οι Έλληνες χρειάζονται εντός εισαγωγικών επιμόρφωση για το τι σημαίνει κρουαζιέρα. Σήμερα οι διεθνείς αναφορές αποδεικνύουν ότι η Κρουαζιέρα είναι ο καλύτερος και ο πιο οικονομικός τρόπος διακοπών, και γι’ αυτό έχομε μια ετήσια αύξηση επιβατών κρουαζιέρας μεταξύ 7% και 10%. Δυστυχώς δεν γίνεται σωστή προβολή του homeporting στις ξένες εταιρείες κρουαζιεροπλοίων από τους αρμόδιους φορείς της Ελλάδας και κυρίως από τα Υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού.
Επανειλλημένα έχομε ζητήσει από τα υπεύθυνα Υπουργεία Ναυτιλίας και Nησιωτικής Πολιτικής, και Τουρισμού να δημιουργηθεί μια συντονιστική Επιτροπή Κρουαζιέρας η οποία θα επισκέπτεται κατά τακτά χρονικά διαστήματα τις εταιρείες κρουαζιεροπλοίων στις έδρες τους (Μαϊάμι – Βαρκελώνη – Ιταλία, κλπ) και θα προβάλει την πατρίδα μας ως κατάλληλη για homeporting. Δυστυχώς παρά τις επανειλλημένες υποσχέσεις, η εν λόγω Επιτροπή ακόμα δεν έχει συγκροτηθεί. Δεν είμαι σίγουρος αν πράγματι αληθεύουν οι πληροφορίες ότι η εν λόγω επιτροπή είναι έτοιμη αλλά δυστυχώς οι αρμόδιοι σβήνουν και γράφουν τα μέλη της σύμφωνα με τις δικές τους προτιμήσεις.
Γνωρίζοντας το αντικείμενο της Κρουαζιέρας όλα αυτά τα χρόνια, πιστεύω ότι μια σωστή λύση θα ήταν αυτή η επιτροπή να είναι ολιγομελής, δηλαδή μια επιτροπή μικρότερη σε αριθμό από δέκα μέλη ώστε να είναι ευέλικτη στις δραστηριότητές της και στις άμεσες αποφάσεις.
Το ζητούμενο είναι να επιλεγούν αξιόλογα μέλη με εμπειρίες στον τομέα της Κρουαζιέρας και να πλαισιωθούν από υψηλόβαθμα στελέχη του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, και του Υπουργείου Τουρισμού με προεδρεύοντα Γενικό Γραμματέα. Η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει διδάξει ότι οι πολυμελείς επιτροπές δυσκολεύονται να πάρουν γρήγορες αποφάσεις και στο τέλος δημιουργούνται χαώδεις και επιζήμιες καταστάσεις.
Οι αρμοδιότητες της Συντονιστικής Επιτροπής Κρουαζιέρας δεν θα αναφέρονται μόνο στα όσα συμβαίνουν στον εσωτερικό χώρο της πατρίδας μας, αλλά θα υπάρχουν κυρίως προγράμματα τακτικών επισκέψεων ορισμένων μελών της επιτροπής στις έδρες των μεγάλων εταιρειών κρουαζιεροπλοίων που εδρεύουν στο Miami ή στην Ιταλία ή στην Ελβετία, με σκοπό να προσελκύσουν το ενδιαφέρον αυτών των εταιρειών για την περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου στα Ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα για την ανάπτυξη του homeporting το οποίο όπως γνωρίζετε μπορεί να αυξήσει σημαντικά τα έσοδα από την Κρουαζιέρα.
Κάπως έτσι προχώρησε και αναπτύχθηκε το homeporting, στην Ιταλία γύρω στα δύο εκατομμύρια επιβάτες και στην ισπανία πάνω από ένα εκατομμύριο, ενώ στην Ελλάδα είχαμε το 2015 δια της βίας 200000.
Για το έτος 2016 οι προβλέψεις αφίξεων κρουαζιεροπλοίων σε όλους γενικά τους λιμένες με πρώτο στην τάξη τον Πειραιά, είναι αυτή τη στιγμή δυσμενέστερες από το 2015 που ήταν σαφώς χειρότερο από τα έτη 2013 και 2014.
Στην σημερινή δυσχερέστατη οικονομική θέση που βρίσκεται η χώρα μας, μόνο τομείς όπως η Κρουαζιέρα μπορούν να βοηθήσουν θετικά αρκεί τα στελέχη που θα αποτελέσουν την ολιγομελή Συντονιστική Επιτροπή να έχουν εξακριβωμένη εμπειρία στον τομέα και όρεξη για δουλειά από την πρώτη στιγμή που θα αναλάβουν υποχρεώσεις.
Όπως ανέφερα και πιο πάνω τα κυριότερα λιμάνια μας που μπορούν να εξυπηρετήσουν δραστηριότητες homeporting είναι ο Πειραιάς, το Ηράκλειο, η Κέρκυρα, η Ρόδος και ίσως και η Θεσσαλονίκη.
Τα οικονομικά οφέλη που θα αποκομίσει η χώρα μας εάν αναπτυχθεί το homeporting είναι γνωστά σε όλους. Επιγραμματικά αναφέρω ότι σύμφωνα με σχετικές μελέτες του Ναυτικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας, του ΙΟΒΕ, και της Ένωσης Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας, το εισαγόμενο συνάλλαγμα θα φτάσει και ίσως ξεπεράσει τα 1,5 δις ευρώ, ενώ σίγουρα θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας που μπορεί να φτάσουν και ίσως να ξεπεράσουν τις 300,000-.
Σε μια εποχή ισχνών αγελάδων για την εθνική μας οικονομία, σε μια εποχή που γίνονται σκληρές θυσίες από τον Ελληνικό λαό, η σωστή ανάπτυξη του homeporting θα αποτελέσει την καλύτερη τονωτική ένεση για στήριξη της εθνικής μας οικονομίας.
Φυσικά στον αντίποδα των homeporting επιβατών έχομε διερχόμενα κρουαζιερόπλοια με τους τράνζιτ επιβάτες. Οι τράνζιτ επιβάτες είναι καλοδεχούμενοι, όμως σύμφωνα με στατιστικές ξοδεύουν κατά μέσον όρο περίπου €40-50 ανά επιβάτη ανά λιμάνι, κυρίως σε συμμετοχή εκδρομών, ενώ οι homeporting επιβάτες ξοδεύουν €120-200.
Θα σας φέρω παράδειγμα τον Πειραιά. Έρχεται ένα κρουαζιερόπλοιο το πρωί και δυστυχώς βάσει των κανονισμών που ισχύουν, περιμένει να προηγηθούν σε είσοδο στο λιμάνι τα ακτοπλοϊκά πλοία. Μπορεί λοιπόν να περιμένει στη ράδα τρεις και τέσσερις ώρες. Όταν πλευρίσει, οι επιβάτες δυστυχώς όχι όλοι, διότι μια μεγάλη μερίδα μένει πάνω στο πλοίο, συνωστίζονται να επιβιβαστούν στα πούλμαν με μοναδικό προορισμό τα Μουσεία, κυρίως την Ακρόπολη και το Μουσείο της.
Λόγω του σοβαρού κυκλοφοριακού προβλήματος του Πειραιά χρειάζονται περίπου τρία τέταρτα ή καμιά φορά και μια ώρα να φτάσουν στο στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Άλλη τόση ώρα χρειάζονται και στην επιστροφή τους στον Πειραιά.
Επομένως δεν υπάρχει χρόνος να σταματήσουν κάπου ενδιάμεσα οι επιβάτες να ψωνίσουν ή να πιουν έστω ένα καφέ. Γυρίζουν ασμαίνοντας στα πλοία, διότι τα περισσότερα κρουαζιερόπλοια λόγω ανταγωνισμού, πρέπει να φύγουν στις μία ή δύο το μεσημέρι να προφθάσουν έγκαιρα την Μύκονο την ίδια μέρα. Το πρόβλημα είναι πολύπλοκο και αν δεν λυθεί το κυκλοφοριακό του Πειραιά, φοβάμαι ότι θα συνεχίσομε στην ίδια βάση.
Η ιδέα της κατασκευής λιμένα κρουαζιέρας στο Φάληρο ή έστω στο Λαύριο έχει προ πολλού απορριφθεί από τα αρμόδια Υπουργεία.
Άλλοι τομείς που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την κρουαζιέρα στη χώρα μας, και ιδιαίτερα τον τομέα του homeporting, είναι οι εναλλακτικές μορφές Τουρισμού.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί ραγδαία οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού σε παγκόσμια κλίμακα και ιδιαίτερα σε επιλεγμένες Ευρωπαϊκές και Ασιατικές πόλεις.
Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού αναφέρονται κυρίως στον Ιατρικό και στον Θρησκευτικό Τουρισμό.
Ο Θρησκευτικός Τουρισμός έχει ξεκινήσει να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια και η χώρα μας αποτελεί σίγουρα έναν ιδιαίτερα δελεαστικό προορισμό διότι μαζί με τη γειτονική μας Τουρκία και το Ισραήλ έχει να επιδείξει υπέροχα μνημεία εκκλησιαστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος στην Αθήνα, αλλά και στα περισσότερα Ελληνικά νησιά, τον Βόλο για τα Μετέωρα, τη Θεσσαλονίκη και το Άγιον Όρος, την Πάτμο για το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, κλπ.
Στις περισσότερες χώρες του εξωτερικού υπάρχουν ταξιδιωτικά γραφεία τα οποία ειδικεύονται σε κρουαζιέρες θρησκευτικών προορισμών κυρίως τους θερινούς μήνες, και εξ΄όσων γνωρίζομε υπάρχει ικανοποιητική ζήτηση επιβατών η οποία αυξάνεται χρόνο με το χρόνο.
Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι οι κρουαζιέρες που αναφέρονται στις πόλεις που περιόδευσε και δίδαξε τον Χριστιανισμό ο Απόστολος Παύλος με σοβαρό ενδιαφέρον όχι μόνο των Ορθοδόξων αλλά και των Καθολικών και άλλων χριστιανικών δογμάτων.
Δυστυχώς στη χώρα μας σήμερα είναι ζήτημα εάν υπάρχουν ένα ή δύο ταξιδιωτικά γραφεία τα οποία ειδικεύονται στον Θρησκευτικό Τουρισμό.
Η Ελλάδα διαθέτει πάρα πολλά αξιόλογα ιστορικά εκκλησιαστικά μνημεία κυρίως Βυζαντινής και μετα-Βυζαντινής εποχής.
Η ανάπτυξη του Θρησκευτικού Τουρισμού απασχολεί επίσης σοβαρά τη Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία έχει ορίσει ως υπεύθυνο για τον τομέα αυτόν τον Επίσκοπο Δωδώνης, πρώην Ζακύνθου, κ.κ. Χρυσόστομο.
Η Ένωσή μας μελετά να ξεκινήσει κάποιου είδους συνεργασία με την αντίστοιχη οργάνωση της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος που θα προωθεί από κοινού αυτές τις προσπάθειες. Πιστεύω ακράδαντα ότι η βαθμιαία ανάπτυξη Θρησκευτικού Τουρισμού στη χώρα μας θα ενισχύσει σίγουρα και τον τομέα της Κρουαζιέρας, ιδιαίτερα στην αύξηση των homeporting επιβατών, κάτι που λείπει από την Ελλάδα αυτήν την δύσκολη εποχή.
Όμως ο κύριος όγκος επισκεπτών που έχει εξαπλωθεί τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμια κλίμακα αφορά τον Ιατρικό Τουρισμό.
Κατά την προσωπική μου άποψη, ο αναδυόμενος Ιατρικός Τουρισμός, θα αναπτυχθεί ραγδαία τα επόμενα χρόνια σε χώρες που διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές και τις καλές κλιματολογικές συνθήκες, κάτι που διαθέτει η χώρα μας σε αφθονία, και θα δημιουργήσει πηγή εισαγωγής πολύτιμου συναλλάγματος, κάτι που χρειάζεται η χώρα μας αυτήν την εποχή παρά ποτέ άλλοτε.
Τι καλύτερο από εμάς έχουν η Κροατία, η Κωνσταντινούπολη, η Ουγγαρία, που τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιήσει άλματα στον τομέα του Ιατρικού Τουρισμού?
Την χρονιά που μας πέρασε οι επισκέπτες Ιατρικού Τουρισμού σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπέρασαν τα 2,5 εκατομμύρια και οι προσδοκίες για ετήσια αύξηση ανεβάζουν αυτόν τον αριθμό σχεδόν στο διπλάσιο μέχρι το έτος 2020.
Στην πατρίδα μας δυστυχώς η ανάπτυξη του Ιατρικού Τουρισμού ευρίσκεται στα σπάργανα. Και ενώ η Τουρκία δέχτηκε πέρσι πάνω από 700000 ασθενείς τουρίστες σε στάδιο αναρρώσεως, η Ελλάδα συζητάει ακόμη την ανάγκη για ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού, ώστε να βελτιώσει μια από τις παθογένειες του τουριστικού κλάδου που λέγεται «εποχικότητα».
Όμως γεννάται το ερώτημα πώς και από ποιες πηγές θα εξασφαλιστούν οι πελάτες των πλοίων που θα επιλέξουν την κρουαζιέρα ως θεραπευτικό μέσον για την ανάρρωσή τους από κάποια πάθηση.
Σύμφωνα με έρευνα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, η χώρα μας θα μπορούσε στα επόμενα χρόνια να υποδεχτεί 100,000 ιατρικούς τουρίστες και γιατί όχι το έτος 2025 να διεκδικεί ακόμα και 400,000.
Η γειτονική μας Τουρκία αποτελεί παράδειγμα για τη χώρα μας διότι μπήκε δυναμικά στον τομέα του ιατρικού τουρισμού πριν από πέντε χρόνια, και σήμερα υποδέχεται όπως αναφέραμε πιο πάνω 700000 επισκέπτες το χρόνο.
Μόνο στην Κωνσταντινούπολη λειτουργούν σαράντα πιστοποιημένες κλινικές για Ιατρικό Τουρισμό.
Με δεδομένη την υψηλή ποιότητα ιατρικών υποδομών και γιατρών στη χώρα μας, είμαι σίγουρος ότι η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει μερίδιο σε αυτή την αγορά.
Ένα κρουαζιερόπλοιο χωρητικότητας περίπου 600 επιβατών χρειάζεται οπωσδήποτε έναν αριθμό περίπου 24000 επιβατών για μια περίοδο περίπου 280 ημερών σε σαράντα επταήμερες κρουαζιέρες στα Ελληνικά νησιά και σε δύο Τουρκικά λιμάνια.
Θα μπορέσει όμως να αντλήσει ένα κρουαζιερόπλοιο 24000 κάθε χρόνο από τη δεξαμενή των επισκεπτών στη χώρα μας για ιατρικό τουρισμό? Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα αλλά και ο προβληματισμός όσων διαχειρίζονται κρουαζιερόπλοια και όσων εκπροσωπούν εταιρείες κρουαζιεροπλοίων που δραστηριοποιούνται στα Ελληνικά λιμάνια.
Ένας άλλος βασικός παράγοντας που έχει σχέση με την σωστή χρησιμοποίηση ενός κρουαζιεροπλοίου για επιβάτες Ιατρικού Τουρισμού είναι επίσης η κατάλληλη προετοιμασία του πλοίου, οι μετατροπές που πρέπει να γίνουν και άλλοι πολλοί παράγοντες:
Εν κατακλείδι πιστεύομε ακράδαντα ότι εάν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, εάν η Πολιτεία βοηθήσει θετικά, εάν ξεκινήσει δειλά δειλά η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού στα ξενοδοχεία μας, τότε θα δημιουργηθούν κατά πάσα πιθανότητα οι προϋποθέσεις για την επέκταση αυτού του τουρισμού και σε κρουαζιερόπλοια, και με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η homeporting κρουαζιέρα, κυρίως από τον Πειραιά.
Η πατρίδα μας εκτός από τις σπάνιες φυσικές της ομορφιές και τις μοναδικές στον κόσμο κλιματολογικές συνθήκες, έχει και μια σειρά άλλων πλεονεκτημάτων που την καθιστούν αγορά που μπορεί να προσελκύσει τουρίστες για ιατρικούς λόγους. Μερικά από αυτά τα πλεονεκτήματα είναι οι υποδομές ιδιωτικής υγείας υψηλής ποιότητας καθώς επίσης και ιατρικό προσωπικό με διεθνή αναγνώριση.
Επίσης διαθέτει εύκολη πρόσβαση από όλες τις ηπείρους και θεωρείται από τους καλύτερους τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.
Ο τομέας της Κρουαζιέρας είναι παρόν, ευρίσκεται σε εγρήγορση και είναι έτοιμος να ξεκινήσει κρουαζιέρες Ιατρικού και Θρησκευτικού Τουρισμού, εφόσον όλες οι πιο πάνω προϋποθέσεις πραγματοποιηθούν.
Απορώ ειλικρινά γιατί οι αρμόδιοι Κυβερνητικοί φορείς, δηλαδή τα Υπουργεία Υγείας, Τουρισμού, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δεν αναλαμβάνουν έντονες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που σίγουρα θα βοηθήσει την πατρίδα μας οικονομικά, και θα αποτελέσουν ο Θρησκευτικός και ο Ιατρικός Τουρισμός ένα ισχυρό «ισοδύναμο» ενίσχυσης της Εθνικής μας Οικονομίας η οποία με τις σημερινές δυσμενείς συνθήκες παραπαίει.
Με αυτά τα δεδομένα, φοβάμαι ότι δυστυχώς είμαστε θεατές στο ίδιο έργο και παρά το ό,τι έχομε όλοι όσοι ασχολούμεθα σοβαρά με την Κρουαζιέρα, και τη θέληση αλλά και την εμπειρία να βοηθήσομε ουσιαστικά στην ανάπτυξή του homeporting στα Ελληνικά νησιά, οι υπάρχουσες συνθήκες δεν μας το επιτρέπουν.
Το αποτέλεσμα είναι άκρως απογοητευτικό.
Η Ελλάδα που ξεκίνησε την ιδέα της Κρουαζιέρας τη δεκαετία του 1960, όπως ανέφερα πιο πάνω, με Ελληνικά κρουαζιερόπλοια να ταξιδεύουν σε όλες σχεδόν τις θάλασσες του πλανήτη, σήμερα δεν διαθέτει ούτε ένα κρουαζιερόπλοιο με Ελληνική σημαία.
Μιχάλης Λάμπρος,
Γενικός Διευθυντής,
MAJESTIC INTERNATIONAL CRUISES INC.
