ΙΡΑΝ:  ΟΙ  ΜΕΓΑΛΕΣ  ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ  ΓΙΑ  ΕΦΟΠΛΙΣΤΕΣ  ΚΑΙ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΕΣ

1. Γέφυρες για επενδύσεις με το Ιράν έστησαν οι Ελληνες επιχειρηματίες

Ήταν μια επιτυχημένη αποστολή. Και μπορεί να μην είχε άμεσα αποτελέσματα, ωστόσο είναι σίγουρο ότι κανείς από τους 45 επιχειρηματίες που συμμετείχαν, δεν «κατέβηκε» στο Ιράν με σκοπό να επιστρέψει από εκεί με συμφωνίες στις βαλίτσες του. Πήγαν εκεί για να βολιδοσκοπήσουν την κατάσταση, να στήσουν γέφυρες και να προετοιμάσουν το έδαφος για αργότερα.

Στο επίκεντρο των επαφών βρέθηκαν οι τομείς της ενέργειας, των αερομεταφορών, των φαρμάκων, του τουρισμού και των χρηματοπιστωτικών. Οι Ιρανοί θέλουν να αποκτήσουν πρόσβαση στην Ευρώπη, και ειδικά στην Ε.Ε., ενώ από τη δική μας πλευρά προσφερόμαστε να γίνουμε το… σκαλοπάτι. Και παράλληλα να γίνουμε βασικός τουριστικός προορισμός των περίπου 80 εκατ. Ιρανών.

Ήδη η προσπάθεια έχει ξεκινήσει. Το ελληνικό υπουργείο Τουρισμού, σε συνεργασία με διάφορους φορείς και εταιρείες (ΣΕΤΕ, Aegean κ.ά.), καταβάλλει προσπάθειες, ώστε το τουριστικό ρεύμα που δημιουργεί η ιρανική Πρωτοχρονιά να κατευθυνθεί σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Σημειώνεται ότι η ιρανική Πρωτοχρονιά γιορτάζεται το δεύτερο 15νθήμερο του Μαρτίου, και μπορεί να τονώσει ουσιαστικά το τουριστικό ρεύμα σε μια περίοδο μη αιχμής για τη χώρα μας. Οι Ιρανοί γιορτάζουν έντονα την Πρωτοχρονιά τους, κυρίως ταξιδεύοντας στο εξωτερικό. Με αυτό τον στόχο η Aegean ήδη πραγματοποίησε επαφές στην Τεχεράνη, τόσο με εκπροσώπους της κυβέρνησης όσο και με τοπικούς επιχειρηματικούς παράγοντες (Mahan Air).

Το δεύτερο σημαντικό πεδίο επιχειρηματικού ενδιαφέροντος αποτελεί ο τομέας της ενέργειας. Ταυτόχρονα όμως, όπως είναι ήδη γνωστό, συνιστά και «αγκάθι» στις ελληνο-ιρανικές σχέσεις, καθώς τα ΕΛΠΕ χρωστούν από αγορές αργού πετρελαίου που δεν αποπληρώθηκαν λόγω των κυρώσεων για το πυρηνικό πρόγραμμα της χώρας. Έτσι, παρά τη δύσκολη συνάντηση του Έλληνα ΥΠΕΞ Νίκου Κοτζιά με τον Ιρανό υπουργό Πετρελαίου Μπιτζάν Ζαγκανέχ, φαίνεται να προκρίνονται μια σειρά από λύσεις, όπως η διύλιση ιρανικού πετρελαίου από τα ελληνικά διυλιστήρια, με στόχο τον συμψηφισμό της οφειλής.

Ο τομέας των φαρμάκων αποτελεί επίσης έναν σημαντικό τομέα ενδιαφέροντος, όπως επίσης και οι κατασκευές. Στον τομέα του φαρμάκου επαφές έγιναν κυρίως από την ELPEN, με στόχο την ολοκλήρωση μιας συμφωνίας συμπαραγωγής φαρμάκων στη χώρα μας, ή την παροχή προηγμένης φαρμακευτικής τεχνολογίας. Στον τομέα των κατασκευών, οι ελληνικές εταιρείες ενδιαφέρονται κυρίως για την κατασκευή μεγάλων εγκαταστάσεων και υποδομών στο Ιράν, οι οποίες δεν είναι και σε τόσο καλή κατάσταση σήμερα. Οι Ιρανοί μάλιστα φέρονται να δείχνουν ενδιαφέρον ιδιαίτερα για υποδομές ενέργειας και για τον λόγο αυτό στην αποστολή συμμετείχαν εξειδικευμένες κατασκευαστικές επιχειρήσεις στον συγκεκριμένο χώρο (EKME, Metron, J&P).

Τελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, το ενδεχόμενο τραπεζικής παρουσίας των Ιρανών στην Ελλάδα, είτε με την εξαγορά υφιστάμενης δραστηριότητας στη χώρα μας, είτε με νέα άδεια που θα πληροί τις προϋποθέσεις της Τράπεζας της Ελλάδος.

Το ενδιαφέρον των Ιρανών κρίνεται ιδιαίτερα υψηλό. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις επαφές που διεξήχθησαν στο περιθώριο του ιρανο-ελληνικού φόρουμ με τίτλο «Ανεκμετάλλευτες ευκαιρίες» (Iran-Greece Forum: Undiscovered Opportunities), που διεξήχθη στις 30 Νοεμβρίου 2015, συμμετείχαν εκπρόσωποι από περισσότερες από 400 ιρανικές επιχειρήσεις.

Παράγοντες της αγοράς θεωρούν ότι οι δύο χώρες συνιστούν πολιτιστικές υπερδυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο, οι οποίες μάλιστα είναι συμπληρωματικές σε ό,τι αφορά τις οικονομικές επιδιώξεις. Ταυτόχρονα, συνυπάρχουν περισσότερο από 2.000 χρόνια και διατήρησαν καλές σχέσεις, ακόμη και σε εποχές δύσκολες για καθεμιά από τις δύο πλευρές.

Πολλές από τις παραπάνω συμφωνίες που έχουν συζητηθεί, δεν αποκλείεται να λάβουν «σάρκα και οστά» τους επόμενους μήνες

2. Οι Έλληνες εφοπλιστές έβαλαν ρότα για το Ιράν

Η άρση του εμπάργκο ανοίγει νέους δρόμους για τους πλοιοκτήτες που είχαν δίαυλους επικοινωνίας με τους Ιρανούς πολύ πριν από το ταξίδι του πρωθυπουργού στην Τεχεράνη.

Oι Έλληνες πλοιοκτήτες, στην πορεία του χρόνου, έχουν ξεχωρίσει γιατί αντιλαμβάνονται τις αλλαγές του εμπορικού ανέμου και στρέφουν το επιχειρηματικό τους σκάφος προς την κατάλληλη κατεύθυνση.

Από το περασμένο καλοκαίρι είχαν στρέψει το βλέμμα τους στο Ιράν. Μάλιστα, στα μέσα του Φθινοπώρου, σε εκδήλωση που διοργάνωσε γνωστός εφοπλιστής στον Πειραιά, ένας άλλος πλοιοκτήτης που ήταν καλεσμένος και είχε επί πολλά χρόνια επιτελική θέση σε μεγάλη ναυτιλιακή εταιρία αμερικανικών συμφερόντων έλεγε σε επιχειρηματικό πηγαδάκι : «Όποιος βρεθεί με πλοία παρά την παγκόσμια οικονομική κρίση θα κονομήσει με το Ιράν. Περιμένουν όλοι να γίνει άρση του εμπάργκο και να εκτιναχθούν οι ναύλοι και τα φορτηγά πλοία που πλήττονται σοβαρά τα τελευταία χρόνια από την οικονομική κρίση, αλλά κυρίως για τα δεξαμενόπλοια».

Οι επαφές για τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ιράν σε επιχειρηματικό επίπεδο είχαν ξεκινήσει πολύ νωρίτερα από το πρόσφατο ταξίδι του Πρωθυπουργού στην Τεχεράνη. Τον περασμένο Οκτώβριο κλιμάκιο Ιρανών απεσταλμένων από την κυβέρνηση της Τεχεράνης στην Ελλάδα είχε προσεγγίσει Έλληνες πλοιοκτήτες, είτε άμεσα είτε μέσω διαχειριστών, προκειμένου να διαπιστώσει εάν υπάρχει πρόσφορο έδαφος για συνεργασία των δύο πλευρών με κρατικό μανδύα ώστε να αρχίσουν οι μεταφορές προϊόντων πετρελαϊκών και όχι μόνο. Συζητήσεις έγιναν και για τη δημιουργία κοινοπραξιών. Οι επαφές, όμως, δεν περιορίζονται στην Ελλάδα. Διεθνή ναυτιλιακά συνέδρια δίνουν την αφορμή σε εκπροσώπους ιρανικών συμφερόντων να προσεγγίσουν Έλληνες για θέματα ναυτιλιακής συνεργασίας.

Οι Ιρανοί δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για εταιρίες με δεξαμενόπλοια αλλά και με πλοία LPG (υγροποιημένο αέριο πετρελαίου).

Οι πρώτες business

Ο πρώτος Έλληνας πλοιοκτήτης που άνοιξε τον θαλάσσιο δρόμο προς το Ιράν είναι ο κ. Βαγγέλης Μαρινάκης, ο οποίος διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους στόλους με σύγχρονα δεξαμενόπλοια, έξι εκ των οποίων είναι τύπου Very Large Crude Carrier (VLCC). Πρόκειται για τα μεγαλύτερης χωρητικότητας δεξαμενόπλοια, άνω των 300.000 τόνων. Πιο συγκεκριμένα η Capital Ship Management Corp. Εξασφάλισε μέσω του πολυεθνικού κολοσσού Total τη μεταφορά του πρώτου μεγάλου φορτίου ιρανικού αργού πετρελαίου προς τη Δύση.

Το ενδιαφέρον των Ιρανών για τις ελληνικών συμφερόντων εταιρίες με δεξαμενόπλοια δεν είναι τυχαίο, αφού οι Έλληνες ελέγχουν το 27% του παγκόσμιου στόλου παγκοσμίως.

Σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές, ο στόλος δεξαμενόπλοιων των Ελλήνων εφοπλιστών αυξάνεται με ετήσιο ρυθμό 7% και ξεπερνά τα 130 εκατομμύρια τόνους.

Περίπου το 50% της αύξησης της χωρητικότητας ελληνικών συμφερόντων από το 2005, οπότε ήλεγχαν το 21% του παγκόσμιου στόλου, αποδίδεται στην απόκτηση πλοίων VLCC, που είναι τα μεγαλύτερου μεγέθους δεξαμενόπλοια, πάνω από 300.000 τόνους.

Τα τελευταία εννιά χρόνια οι Έλληνες απέκτησαν από δεύτερο χέρι, τη second hand αγορά, καθαρή χωρητικότητα 10,6 εκατομμυρίων τόνων.

O ρόλος ΗΠΑ – Κίνας – Ρωσίας

Οικονομικοί αναλυτές τονίζουν ότι « Η διατήρηση της ανοδικής τάσης των ναύλων στα δεξαμενόπλοια επηρεάζεται από πολλούς περεταίρω παράγοντες, όπως η ζήτηση για πετρέλαιο και τα προϊόντα του, το κατά πόσο η Κίνα θέλει να αυξήσει τα αποθέματά της, αλλά και το πώς θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ και η Ρωσία στο φαινόμενο αυτό, δεδομένης και την ανανέωσης που χρειάζεται το απαρχαιωμένο δίκτυο διυλιστηρίων της Ρωσίας και του ακριβού τρόπου παραγωγής shale oil στις ΗΠΑ. Επίσης, καθώς οι ΗΠΑ εξελίσσονται σε εξαγωγική χώρα, η απόσταση που τις χωρίζει από χώρες που εξαρτώνται από το πετρέλαιο επηρεάζει θετικά τον τομέα μεταφοράς πετρελαίου και προϊόντων του».

Ο ελληνόκτητος στόλος

Τις τελευταίες δεκαετίες η ελληνόκτητη ναυτιλία βρίσκεται αδιαλείπτως στην πρώτη θέση στη διεθνή κατάταξη, ελέγχοντας πάνω από το 16% της παγκόσμιας χωρητικότητας, ενώ το ελληνικό νηολόγιο βρίσκεται στις πρώτες θέσεις των σημαιών εντός της Ευρωπαϊκής ένωσης. Παράλληλα, 522 πλοία χωρητικότητας 30 εκατομμυρίων σε gross tonnage ή το 16,5% του υφιστάμενου στόλου που είναι υπό ναυπήγηση διεθνώς, είναι ελληνικών συμφερόντων.

Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία από το IHS Fairplays World Shipping Encyclopedia (Ιανουάριος 2015), η ελληνόκτητη ναυτιλία αντιπροσωπεύει το 18,82% του παγκόσμιου στόλου πλοίων μεταφοράς φορτίων χύδην και το 26,50% του παγκόσμιου στόλου δεξαμενοπλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου σε dwt.

Ο ελληνόκτητος εμπορικός στόλος εμφανίζει τη υψηλότερη αξία παγκοσμίως. Η αξία του ενεργητικού του είναι μεγαλύτερη από εκείνης των στόλων της Βρετανίας, της Γερμανίας και της Νορβηγίας μαζί. Σύμφωνα με τα στοιχεία της VesselsValue.com, εταιρία που ειδικεύεται στις αποτιμήσεις της ποντοπόρου ναυτιλίας, ο ελληνόκτητος ποντοπόρος στόλος αποτιμάται σήμερα σε 105,65 δις. Δολάρια, μεγάλο μέρος του οποίου, άνω του 60%, έχει χρηματοδοτηθεί από τράπεζες και equity funds. Η αξία αυτή είναι η απόδειξη της συνεχούς ανάπτυξης και εκσυγχρονισμού του ελληνικού εφοπλισμού και αντικατοπτρίζει τα αυξημένα μερίδιά του- τα μεγαλύτερα παγκοσμίως- επί της συνολικής μεταφορικής δυναμικότητας.